آموزش نصب .راه اندازی و نصب Eclipse برای برنامه نویسی ++C در

هدف این هست که چگونه ++c* رو در eclipse نصب و راه اندازی و اجرا کنیم و چه پیش نیازهایی لازم دره.
چون این آموزش در سایتهای فارسی زبان تا بحال ندیدم امیدوارم این آموزش برای سایر دوستان مفید واقع بشه.

قبل از هر چیز باید پلاگین های مورد استفاده برای کامپایلر برنامه های نوشته شده ++c در اکلیپس رو نصب کنیم.
برای اینکار ابتدا این دو فایل را دانلود کنید

1. mingw installer
2. minsys installer
1- ابتدا mingw را مطابق تصاویر زیر نصب می کنیم:














می تونید گزینه فول رو هم انتخاب کنید



آدرس بالایی رو بخاطر داشته باشید چون در ادامه محل نصب رو باید به اکلیپس و ویندوز معرفی کنیم.




و در آخر که پایان یافت.

2- حالا نوبت به نصب MINSYS می رسه:






محل نصبش هست






گزینه yes رو زدیم


آدرس محل نصب دایرکتوری اولی که گفتیم بخاطر داشته باشید رو وارد کردیم




و در آخر پایان یافت

3- ست کردن system variables در cmd*ویندوز:
وارد کنترل پنل شوید








گزینه path و ادیت رو بزنید



مطابق شکل بالا باید آدرسی که برنامه نصب شده رو وارد کنید
یعنی آدرسهای “C:\mysys\1.o\bin” و “C:\mingw\bin” رو که بینشون علامت سیمیکولن (نقطه کاما) بود مطابق عکس به خط آخر اضاف کردیم.

4- و در پایان خروجی کار ما مطابق شکل زیر خواهد بود:



البته اگر از قبل اکلیپس رو بهمراه پلاگین CDT نصب کرده باشید.

and-roid.ir

کدام یک از ذخیره سازهای آنلاین مناسب ترند؟

ذخیره سازی فایلها بصورت کلود (ابری: ذخیره اطلاعات در فضای مجازی و دسترسی از طریق انواع پلت فرم ها) مزایای بسیار زیادی دارد، از جمله توانایی دسترسی به فایلها از هر نقطه جهان که دسترسی به اینترنت امکان پذیر باشد. علاوه بر این ذخیره سازی کلود، خود نوعی پشتیبان گیری از اطلاعات محسوب می شود تا در صورت از دست رفتن اسمارت فون و یا کامپیوتر، اطلاعات همچنان محفوظ بماند. استفاده از سرویس های ابری نیاز به نابغه بودن ندارد اما اینکه کدام سرویس  را برای عمل ذخیره سازی انتخاب کنیم احتمالاً کمی دشوار است. به همین دلیل است که قصد داریم در ادامه مطلب به تشریح ویژگی های سرویس های ابری شاخص و مطرح بپردازیم و نقاط قوت و ضعف آنها را معرفی نماییم. ابتداً نظر شما را به جدول زیر جلب می کنم که مقایسه ای میان سرویس های مختلف و ذخیره سازهای آنلاین مطرح است:

در جدول زیر سرویس های مختلف را مشاهده می کنیم که اطلاعاتی همچون: محدودیت حجم فایل – میزان فضای رایگان – امکان دریافت فضای رایگان بیشتر – قیمت با توجه به میزان فضا – سیستم عامل های پشتیبانی شده در سرویس را ارائه می کند:

قبل از آغاز بررسی تک تک سرویس های فوق، بهتر است یادآور شویم که سیستم iCloud اپل به لحاظ اختصاصی بودن برای اکوسیستم این شرکت، جامعیت لازم برای استفاده را ندارد لذا از بررسی آن پرهیز شده. در واقع برای استفاده از iCloud می بایست حتماً یکی از دستگاههای ساخت اپل را داشته باشید و اگر از کاربران ویندوز و یا اندروید هستید به هیچ وجه به این سیستم دسترسی نخواهید یافت.

OneDrive (یا همان SkyDrive سابق) از مایکروسافت

این سیستم متعلق به شرکت مایکروسافت است. اگر از ویندوز ۸ و به بالا استفاده می کنید باید بدانید که OneDrive به عنوان یک بخش اصلی از سیستم عامل تعریف شده و قابل استفاده است. محل قرارگیری آن نیز دقیقا در فایل اکسپلورر و در کنار سایر پوشه های هارد دیسک سیستم است. با این حال هر کسی می تواند از طریق وب به این سرویس متصل شود و یا اپ دسکتاپ و یا موبایل آن را دانلود کند چرا که این سرویس اپ های لازم برای ویندوز، مک، iOS و اندروید را فراهم نموده و دسترسی به فایلها نیز از طریق کامپیوتر و یا دستگاههای موبایل امکان پذیر است. همچنین شما می توانید هر نوع فایلی را  از جمله: عکس، ویدئو و اسناد و… را بر روی سرویس OneDrive آپلود کنید. همچنین این سرویس فایلها را بر اساس نوع دسته بندی می کند و یافتن فایلها برای شما را تسهیل می نماید.

اپ های اندرویدی، iOS و ویندوز فون می توانند بصورت اتوماتیک عکس های شما را بر روی OneDrive آپلود کنند به این معنا که به محض اینکه عکسی می گیرید، به طور اتوماتیک آن عکس در حساب OneDrive شما ذخیره می شود. بزرگترین مزیت و قدرت این سرویس این است که با اپ های مایکروسافت آفیس به راحتی کار می کند پس زمانی که برنامه هایی همچون Word یا PowerPoint را اجرا می کنید لیست آخرین اسنادی را که در OneDrive ذخیره شده خواهیم دید و اگر اکانت Office 365 را نیز داشته باشید می توانید درجا این اسناد را با دیگران به اشتراک بگذاریم و به طور همزمان با دیگران روی آن کار کنید و حتی تغییراتی که توسط دیگران بر روی آنها اعمال شده را مشاهده کنید.

مایکروسافت امیدوار است که OneDrive جایی باشد که کاربران عکس های خود را آنجا ذحیره کنند. شرکت نیز بر روی تکنولوژی کار می کند که در نهایت عکس های شما را بر اساس ارزش و اهمیت آن دسته بندی کند. برای مثال اگر شما عکسی از فرزندتان بگیرید OneDrive قادر به تشخیص اهمیت عکس برای شما می شود و عکس هایی را نیز که به درد نخور خواهند بود حذف خواهد کرد در واقع تفاوت عکس کودک و مثلاً گاراژ خانه تان را تشخیص خواهد داد و آن را طبق اهمیت دسته بندی می کند. با این حال این قدم بزرگ هنوز عملیاتی نشده و مایکروسافت همچنان روی تنظیم و عملکرد صحیح آن کار می کند.

OneDrive بطور یکپارچه با سیستم های ویندوزی بخوبی و روانی کار می کند پس باز کردن اطلاعات از تبلت، گوشی و PC های ویندوزی کار ساده ای خواهد بود بخصوص اینکه مهمترین اپ های اسنادی موسوم به Office نیز محصول این شرکت هستند.

اگر شما دستگاه ویندوزی نداشته باشید OneDrive  خیلی هم عالی نخواهد بود درست است که اپ برای سایر پلت فرم ها در دسترس است با این حال واضح است که OneDrive  بطور طبیعی خواستگاه ویندوزی دارد. برای دسترسی به این سرویس نیز مجیور هستید تا حتما اکانتی در مایکروسافت داشته باشید که دسترسی ابری به Outlook، Xbox Live و سایر سرویس های مایکروسافت را ایجاد می کند، در واقع چه بخواهید و چه نخواهید تمام این سرویس ها در اختیار شماست. OneDrive برای مشاغل (بیزنس) محدودیت ۲۰ هزار فایل را در نظر گرفته است که البته این شرکت تاکید کرده برای تغییر و حذف این محدودیت تلاش می کند هر چند که دقیقاً مشخص نیست این نقیصه چه زمانی برطرف خواهد شد.

این سرویس برای چه کسی بهترین گزینه است؟ قطعاً اگر به یک دستگاه ویندوزی چه PC چه تبلت، چه موبایل دسترسی دارید. ناگفته نماند دسترسی به فایل ها از طریق اکثر سیستم عامل های مطرح با کمی تلاش بیشتر قابل دسترس است.

 DropBox: ساده با فضای رایگان اندک

 DropBox به دلیل قابل اعتماد بودن، استفاده و راه اندازی آسان، یکی از سرویس های ابری مورد توجه در جهان محسوب می شود. تمام اطلاعات ارسال به  DropBox آنلاین و قابل دسترس از این وب سایت است. اپلیکیشن های دسکتاپ برای مک، ویندوز و انواع لینوکس و همینطور iOS ، اندروید  و بلک بری و کندل فایر آمازون در دسترس هستند. ذخیره سازی هر نوع فایلی در  DropBox امکان پذیر است و انتقال اطلاعات از سیستم به سایت از طریق اپلیکیشن به راحتی امکان پذیر است چرا که با سینک شدن سایت به دسکتاپ عملا تمام فایلها در کامپیوتر شما نیز قرار دارند. پوشه  DropBox ایجاد شده کار انتقال اطلاعات را به سادگی کشیدن و رها کردن (Drag and Drop) آسان می کند. در سیستم  Dropbox هیچگونه محدودیت حجمی برای سایز فایل در نظر گرفته نشده که یکی از مزیت های آن محسوب می شود.

p30download.com

Dropbox را می توان به خاطر طراحی ساده و شفافش تحسین کرد با این حال خود من به واسطه همین سادگی و عدم در دسترس بودن آپشن و ویژگی های بیشتر از جمله دسته بندی و منظم سازی فایلها، از طرفداران این سرویس نیستم. این سادگی در اپ های موبایل و دسکتاپ سیستم نیز به وضوح هویدا است که استفاده آسان و بی دردسر از سیستم را سبب می شود. Dropbox چیزی قریب به ۲ گیگابایت فضای رایگان در اختیار کاربران می گذارد که نسبت به سایر سیستم های دخیره ساز آنلاین چندان ایده آل به نظر نمی رسد با این حال این سرویس فرصت کسب فضای رایگان بیشتری را نیز فراهم کرده مثلاً اگر آموزش نحوه کار با سیستم را ببینید درجا ۲۵۰ مگابایت فضای رایگان به حسابتان اضافه می شود. اگر آپلود اتوماتیک عکس را روشن کنید ۳ گیگابایت فضای دیگر دریافت خواهید نمود. اگر دوستی را به این سیستم معرفی و هدایت کنید تا ۵۰۰ مگابایت فضای رایگان دیگر دریافت خواهید کرد. این سرویس با شرکت هایی کریر آمریکایی و یا شرکت هایی همچون HTC و سامسونگ نیز قرارداد دارد و اگر از جمله مشتریان گوشی های جدید این شرکت ها هستید ممکن است تا ۴۸ گیگابایت فضای رایگان را برای ۲ سال دریافت کنید.

یکی از ویژگی های قدرتمند این سرویس عملکرد مشابه در تمام پلت فرمهای مختلف از جمله مک، لینوکس ویندوز اندروید و iOS است. این سرویس ساده و زیبا طراحی شده که سبب می شود هر کسی به راحتی بتواند از آن استفاده کند. اپلیکیشن دسکتاپ آن با فایلهای سیستمی مخلوط و یکپارچه می شود که راحتی استفاده در سیستم های دسکتاپ را سبب می گردد. می توان به صراحت گفت سایت Dropbox یکی از ضغیف ترین ارائه دهنده خدمات ذخیره سازی ابری است. ساده و شفاف بودن سیستم کاری آن اگرچه خوب است اما شما قادر نباشید تا فایلها و نحوه نمایش آنها را کنترل کنید.

 گوگل درایو: قابل اعتماد و پایدار

همین چند ماه پیش بود که گوگل تصمیم گرفت در اقدامی هوشمندانه سیستم آنلاین آفیس خود موسوم به Google Docs را با Google Drive ادغام نماید و یک مجموعه کامل از تدوین اسناد و ذخیره سازی ابری را فراهم کند. بر روی ۱۵ گیگابایت فضای رایگان آن می توانید هر فایلی را آپلود کنید و حتی به ویرایش اسناد متنی بپردازید. برای دسترسی به  Google Drive تنها کافی است تا یک حساب گوگل داشته باشید و به آدرس drive.google.com رفته با فعال سازی آن ۱۵ گیگابایت فضای رایگان را دریافت کنید و به آپلود عکس، فیلم، اسناد، فایلهای فوتوشاپی، برنامه و اپ ها و… مشغول شوید. البته قابل ذکر است که این ۱۵ گیگابایت شامل حساب جیمیل و همینطور عکس های آپلود شده بر روی گوگل پلاس نیز می شود. در واقع تمام این فضای رایگان برای سه سرویس جیمیل و گوگل درایو و گوگل پلاس داده می شود.

دسترسی به تمام فایلها از طریق وب سایت گوگل درایو امکان پذیر بوده با این حال می توان نسخه درایو دسکتاپ را برای PC دانلود کرد. این برنامه پوشه Google Drive را به پوشه سیستمی اضافه می کند و با سینک کردن تمام اطلاعات گوگل درایو را به راحتی و از طریق این پوشه در دسترس شما می گذارد. امکان دسته بندی تمام فایلها وجود دارد و دسترسی به اطلاعات از هر کجا و هر پلت فرمی امکان پذیر می باشد.

درایو بر اساس سیستم گوگل کار می کند پس بهترین سیستم برای استفاده از آن کروم بوک ها هستند که سیستم عامل کروم را بر روی خود نصب دارند. به مانند بسیاری از سرویس های ابری اپ های اندروید و iOS برای این سیستم وجود دارند و کار مدیریت فایلها و دسترسی به آنها را از طریق گوشی تسهیل می کند. سیستم امکان تولید و ویرایش اسناد متنی را حتی اگر توسط نرم افزارهای دیگر ساخته شده باشند، دارد. اپ های ثالثی نیز وجود دارند که امکانات اضافی همچون فکس و … را در اختیار کاربر می گذارند. یکی از ویژگی وب سایت گوگل درایو امکان دراگ و دروپ اطلاعات به آن است که کار آپلود فایل را ساده و جالب می کند. امکان دخیره اطلاعات اتچ شده به جیمیل نیز در گوگل درایو وجود دارد.

در صورتی که از قبل عضو سرویس های گوگل باشید راه اندازی این سرویس از آب خوردن هم ساده تر است. از طرفی اگر فایلی در جیمیتان اتچ شد می توانید آن را به سادگی در گوگل درایو ذخیره کنید. اگرچه دسته بندی فایلها و عکس ها در گوگل درایو امکان پذیر است اما هیچ راهی برای آپلود اتوماتیک عکس ها در گوشی های موبایل نیست اگرچه بخش بک آپ آن اتوماتیک کار می کند و می تواند تمام عکس ها را روی گوگل پلاس ذخیره نماید. به نظر بهترین چیزی که گوگل می تواند انجام دهد و به کاربران کمک کند تا ساده تر فایلهای خود را ذخیره کنند ایجاد یک سیستم مرکزی است که تمام فایلها و اطلاعات شامل گوگل پلاس، جیمیل و گوگل درایو در آن ذخیره  شود.

باکس: با امکانات و امنیت کامل

 هر کسی می تواند سرویس رایگان Box را بصورت فردی مورد استفاده قرار دهد با این حال سرویس های پولی Box برای کاربران و صاحبان کسب و کار و IT در نظر گرفته شده است که امکان رد و بدل اطلاعات با همکاران، تعیین وظایف، گذاشتن نظر و یا دستور در کار یکی از همکاران یا کارمندان را فراهم می کند. این سرویس همچنین امکان اطلاع رسانی و تعیین اعلامیه برای زمانهایی که فایلی چار تغییر می شود را دارد.

قابلیت مشاهده اسناد متنی در باکس فراهم است و حتی امکان ساخت و ایجاد یک فایل متنی ساده و ایتدایی نیز مهیا است. یه مانند سایر سرویس های ذخیره سازی آنلاین امکان دانلود اپ دسکتاپ باکس و سینک پوشه آن با پوشه های سیستمی وجود دارد. Box همچنین، امکانات کامل و بی نقص متعددی را در خصوص بهبود امنیت فایلها ارائه می کند. برای مثال می توانید تعیین نمایید که چه کسانی می توانند به چه فایلهایی درسترس یابند و یا چه کسانی اجازه ادیت و ویرایش انها را دارند. امکان ایجاد پسورد اختصاصی برای هر فایل و همچنین تاریخ انقضای نگهداری و اشتراک گذاری آن نیز وجود دارد.

کاربران ویژه این سرویس می توانند به اپ های دیگر نظیر Salesforce و NetSuite متصل شده و به راحتی فایلهای خود را در باکس ذخیره کنند. پلاگین هایی برای مایکروسافت آفیس و Adobe Lightroom وجود دارد که ارتباط با سرویس برای باز کردن و ذخیره کردن فایلها را امکان پذیر می کند.

برای مشتریان حرفه ای (پولی) به جرات می توان گفت باکس یک انتخاب برتر خواهد بود چرا که دربردارنده ابزارهای متعدد و مختلف است از جمله کنترل های امنیتی. با این حال اگرچه این وب سرویس نسخه رایگان نیز دارد اما عدم تعریف امکانات مختلف برای آن سبب می شود که برای کاربرانی که اطلاعات کمی برای ذخیره سازی دارند، باکس گزینه خیلی مناسبی هم نباشد بویژه اینکه حجم ارائه شده توسط آن کمتر از گوگل و مایکروسافت است و از طرفی محدودیت آپلودی فایلهای رایگان نیز بسیار کم است (۲۵۰ مگابایت). با تمام این حرف ها، اگر دارای کسب و کاری مشخص هستید و از پس هزینه های این وب سرویس بر می آیید، می توان گفت بهترین گزینه برای به اشتراک گذاری پروژه ها با همکاران و کارمندان را فراهم می کند و از طرفی ایمنی اطلاعاتتان را نیز تضمین می کند.

سرویس ابری آمازون: فضای نامحدود با هزینه کم

سرویس Amazon Cloud Drive چند سالی است که فعال شده با این حال در مارچ ۲۰۱۵ آمازون تصمیم گرفت تا پلان های ذخیره سازی جدیدی را معرفی کند که یکی برای عکس ها (Unlimited Photos) و دیگری برای ذخیره سازی انواع دیگر فایل بکار می آید.(Unlimited Everything) هیچکدام از این دو پنل رایگان نیستند اما هر دوی آنها تا سه ماه استفاده آزمایشی رایگان را به کاربران ارائه می کنند. آپلودنامحدود و رایگان عکس تنها برای کاربران Amazon Prime و کلیه دستگاه های Fire (گوشی و تبلت و… ساخت آمازون) فراهم است. با این حال اگر یکی از این دو ویژگی را ندارید می بایست سالانه ۱۲ دلار را برای این سرویس پرداخت کنید. فضای نامحدود عکس (پلنی با نام Unlimited Photos) در واقع فضای بی نهایتی را برای عکس ها و ویدئوهای شما فراهم می کند (GIF, JPEG, BMP, TIFF, MP4, Quicktime, AVI و …) و همچنین ۵ گیگابایت فضای رایگان دیگر را نیز برای سایر فرمت ها همچون PDF و یا Word و…. در اختیار کاربر می گذارد.

پلن Unlimited Everything نیز فضای کامل نامحدود را برای تمام انواع فرمت های مختلف فراهم می کندکه سالانه ۶۰ دلار هزینه دارد. لازم است هر فایلی که بر روی این سرویس آپلود می شود حداکثر ۲ گیگابایت حجم داشته باشد و برای پیشبرد آپلودها، کافی است از اپ دسکتاپ Cloud Drive استفاده کنید. این اپ برای PC و مک درد سترس است و آپود و دانلود فایل را برای شما تسهیل می کند با این حال برخلاف سایر اپ های سرویس های ابری، فولدری را در میان فایلهای سیستمی شما ایجاد نمی کند و شما مجبورید از خود برنامه استفاده کنید که خبر خیلی خوبی نیست. در برخی موارد مثل ایجاد تغییر در فایلها، رفتن به سایت الزامی است. آمازون برای کاربران iOS و اندروید نیز اپ های مخصوص ارائه داده است که امکان آپلود اتوماتیک عکس ها و ویدئو را به محض عکس برداری دارد. این اپ بطور پیش فرض بر روی دستگاههای Fire نصب شده است.

در کل می توان گفت بهترین ویژگی Amazon Cloud Drive این است که سرویسی از سوی آمازون است و فضایی نامحدود را ارائه می کند. برای کاربرانی که قبلاً در آمازون عضو بوده اند، استفاده از این سرویس به هیچ ثبت نام جدیدی نیاز ندارد. با این حال باید از محدودیت حجمی ۲ گیگی آن گله کرد که به نظر بسیار کم است.

کپی: اشتراک گذاری حرفه ای فضا با همکاران

سرویس Copy نیز به مانند گوگل و مایکروسافت تا ۱۵ گیگابایت فضای رایگان در اختیار کاربران قرار می دهد. یکی از ویژگی های خوب این سرویس مدیریت پوشه های به اشتراک گذاری است. در واقع شما می توانید فضای اختصاص یافته را بین مردم با پوشه های مختلف به اشتراک بگذارید. برای مثال اگر بخواهید که ۲۰ گیگابایت فضا را میان ۴ نفر به اشتراک بگذارید سیستم برای هر کاربر ۵ گیگابایت را برای آپلود در نظر می گیرد این در حالی است که در سرویسی مانند DropBox تمام فضای به اشتراک گذاری شده در اختیار کاربران قرار داده می شود. در کنار سایت، به مانند سایر سرویس ها این ذخیره ساز آنلاین نیز نرم افزار دسکتاپ مخصوص برای ویندوز و مک و لینوکس را ارائه داده. علاوه بر این اپ های iOS و اندروید نیز در دسترس هستند.

اگر به فضایی بیش از ۱۵ گیگابایت نیاز دارید باید پلن ۲۵۰ گیگابایتی آن را ماهانه ۱۰ دلار خریداری کنید. Copy همچنین سرویس بیزنسی دارد که قیمت گذاری آن بر اساس تعداد کاربران است. که در صورت داشتن کاربران بیشتر از ۵ نفر باید پلان های دیگری را خریداری نمایید. مثلا ۱ ترابایت فضا ماهانه ۷۹ دلار برای ۱۰ کاربر در دسترس است. همچنین امکان دریافت ۵ گیگابایت فضای رایگان به ازای معرفی هر کاربری  که منجر به ثبت نام شود وجود دارد.

pCloud: فارسی با پرداخت ریالی

شاید یکی از بدی های سیستم های فوق الذکر این باشد که برای خرید و ارتقا مجبور به پرداخت دلاری هستید این در حالی است که سرویس های داخلی نیز چندان قابل اعتماد نیستند و یا امکاناتی که ارائه می دهند پایدار و قدرتمند نیست و از طرفی دسترسی ابری به این سرویس ها به طور معمول امکان پذیر نیست و نمی توان با تمام پلت فرم های موجود از این سرویس ها استفاده کرد. با این حال شرکت سوئیسی pCloud از سال ۲۰۱۳ سرویس ابری را معرفی کرده که به گفته خود سایت بیش از یک میلیون نفر کاربر دارد. این سایت از زبان فارسی و چندین زبان دیگر نیز بهره می گیرد و امکان پرداخت ریالی و بیت کویین نیز دارد.

سایت pCloud تا ۲۰ گیگابایت فضای رایگان در اختیار کاربران می گذارد و قیمت پلن ۵۰۰ گیگابایتی آن ۲۰ هزار تومان و پلن یک ترابایتی آن نیز ماهانه ۴۰ هزار تومان قیمت گذاری شده است. این سایت از ویژگی های ایمنی نیز برخوردار است که یکی از آنها پیاده سازی سایت بر روی پروتکل TLS/SSL می باشد که می تواند امنیت اطلاعات جا به جا شده را تا حدودی فراهم کند. از طرفی سرویس امنیتی اضافی pCloud Crypto نیز از سوی این شرکت ارائه می شود که امکان رمزگذاری سمت کاربر (کلاینت) را فراهم می کند بدین معنی که فرآیند رمزگذاری در دستگاه شما انجام می‌شود و فایل‌های اصلی هیچگاه بدون رمزگذاری، سیستم شما را ترک نمی کنند. این ویژگی باعث می شود رمزگذاری پیچیده و تصادفی روی فایلها انجام شود که حتی سرورهای سرویس دهنده نیز از داده های ذخیره شده بی اطلاع باشند این بی اطلاعی در حد نام فایل، نوع فایل و دیگر اطلاعات است. این سرویس نیز ماهانه ۲۰ هزار تومان هزینه در بر خواهد داشت که امکان رمزگذاری بی نهایت فایل را به شما می دهد.

ابری بودن این سرویس نیز تضمین می شود به طوری که نرم افزارهای دسکتاپ، اندروید و iOS برای آن ساخته شده است. نرم افزار دسکتاپ آن با ایجاد یک درایو مجازی با فایلهای سیستمی یکپارچه شده و امکانات قابل قبولی را ارائه می کند. امکان دسته بندی فایلها در وب سرویس آن وجود دارد و پنل تقریبا کاملی دارد که در کنار امنیت و فضای رایگان زیاد می تواند گزینه مناسبی پیش روی ما باشد.

پردازنده گرافیکی مجتمع چیست ؟ بررسی انواع intel HD Graphics

پردازنده گرافیکی مجتمع یا گرافیک مجتمع اصطلاحیه که چند وقتیه تو بازار بین فروشنده ها و خریداران رد و بدل میشه و مثل خیلی از اصطلاحات دیگه تا زمان مشخصی و برای عده مشخصی ناشناخته و ابهام برانگیز می مونه . تو این پست می خوام یک سری از این ابهامات رو رفع کنم و انواع و اقسام پردازنده گرافیکی مجتمع رو بررسی کنم تا ببینیم واقعا میشه روی پردازنده گرافیکی مجتمع بدون وجود گرافیک مجزا حساب کرد یا نه ؟ تا انتهای پست همراه من باشید چیزهایی رو میگم که قطعا نمی دونستید .

پردازنده گرافیکی مجتمع چیست ؟

پردازنده گرافیکی مجتمع یا به انگلیسی Integrated Graphics Proccesors و به اختصار IGP یه چیپ مثل پردازنده اصلی یا CPU هست که داخل خود قالب CPU جاساز شده . یعنی پردازنده های جدید داخل خودشون یک واحد پردازشی گرافیکی هم دارن . قطعا اصطلاح گرافیک آنبورد رو شنیدید . پردازنده گرافیکی مجتمع هم همونه فقط به جای اینکه روی مادربورد باشه ، توی قالب CPU جاسازش کردن . بهش گرافیک On-Die هم میگن . گرافیک هایی که روی مادربورد بودن چون به طور مستقیم با CPU در ارتباط نبودن یه مقدار سرعت تلف میشد و بعدها اومدن پردازنده گرافیکی رو تو خود قالب CPU طراحی کردن تا سرعت بیشتر بشه . در برخی موارد پردازنده گرافیکی مجتمع می تونه از کش CPU هم استفاده بکنه و به همین دلیل سرعت پردازش در کل بیشتر میشه .

پردازنده گرافیکی مجتمع اینتل

 

Fillrate و Pixel/s و FLOPS  چیست ؟

Fillrate معمولا به تعداد پیکسل هایی که کارت گرافیک می تونه به حافظه خودش در هر ثانیه بفرسته میگن . این عمل رو با عبارت Pixel/s نشون میدن البته کارت های امروزی میلیون ها و یا میلیارد ها پیکسل رو در هر ثانیه به حافظه می فرستن و به همین دلیل عبارت Pixel/s رو خیلی مواقع با MPixel/s یعنی مگاپیکسل بر ثانیه و یا GPixel/s یعنی گیگا پیکسل بر ثانیه هم می بینید .

FLOPS مخفف عبارت FLoating-point Operations Per Second است و مربوط به عملکرد یک پردازنده در محاسبات علمی و تخصصی که محاسبات ممیز شناور رو می طلبه در سیستم کامپیوتری است . خیلی سخت نگیرید به زبان ساده هر چی این عدد بیشتر باشه بهتره . یه جورایی مثل تعداد دستورالعمل های اجرایی پردازنده در یک ثانیه یا ( IPS ( Instuction Per Second هستش . این عدد وابسته به تعداد هسته ، سرعت پردازنده و تعداد FLOP هایی که پردازنده در یک سیکل می تونه انجام بده می باشد . اکثر پردازنده ها می تونن حداقل ۴ فلاپ در یک سیکل رو انجام بدن . طبق فرمول زیر ( فرمول رو از راست بخونید) :

عدد FLOPS = تعداد هسته * سرعت پردازنده ( کلاک ) * تعداد فلاپ پردازنده (جمعا تقسیم بر تعداد سیکل )

مثلا یک پردازنده با ۴ فلاپ در یک سیکل و سرعت کلاک ۲٫۵ گیگاهرتز می تونه عدد FLOPS ده گیگا رو بسازه که با عبارت ۱۰GFLOPS نشون میدنش .

 

واحد اجرایی یا Execution Unit چیست ؟

یه ذره جلوتر می خوام بگم که فلان پردازنده گرافیکی مجتمع 12 واحد اجرایی داره و اون یکی 40 واحد اجرایی . واحد اجرایی به زبون ساده بخشی از هر پردازنده هست که وظیفه محاسبات و اجرای دستورالعمل ها رو به عهده داره . هر هسته می تونه واحد اجرایی مخصوص به خودش رو داشته باشه . واحد اجرایی در هر پردازنده بخش هایی مثل ALU ، FPU ، ثبات ها و کنترل کننده داره . جدیدا  پردازنده های مرکزی ( CPU ) و یا پردازنده های گرافیکی مجتمع از چندین واحد اجرایی به صورت موازی استفاده میکنن . به طور معمول یه واحد اجرایی مامور کنترل کردن حافظه رم میشه و بقیه واحد های اجرایی دستورالعمل ها رو پردازش و اجرا میکنن . وقتی میگن فلان پردازنده 40 تا واحد اجرایی داره مثل بانکی می مونه که 40 تا کارمند داره و همزمان کار مشتری ها رو راه میندازه پس هر چی این عدد بیشتر باشه بهتره .

 

واحد اجرایی در پردازنده

 

 انواع پردازنده گرافیکی مجتمع

به خاطر اینکه پردازنده های AMD خیلی کم استفاده میشن من فعلا فقط پردازنده های گرافیکی مجتمع در پردازنده های اینتل رو بررسی میکنم و بعدها اگه فرصت بود در مورد AMD هم توضیح میدم .

قبل از هر چیزی بگم که هر معماری از اینتل ، شامل تمام پردازنده های اینتل میشه مثلا وقتی میگیم نسل سندی بریج یا آی وی بریج یعنی از پردازنده های سلرون و پنتیوم تا core i3 و core i7 همشون سندی بریج یا آی وی بریج هستن .

■ در سال 2010 اولین پردازنده های اینتل با پردازنده گرافیکی مجتمع به بازار معرفی شدن . به تفکیک سال و نسل میگم :

سال 2010 معماری نهالم با نام  HD Graphics با 12 واحد اجرایی .

■ سال 2011 – نسل سندی بریج :

پردازنده های سلرون و پنتیوم با پردازنده گرافیکی مجتمع HD Graphics با 6 واحد اجرایی

پردازنده های core i با پردازنده گرافیکی مجتمع HD Graphics 2000 ( شش واحد اجرایی  و قدرت اجرایی 60 گیگافلاپس ) و HD Graphics 3000 ( دوازده واحد اجرایی و 129 گیگافلاپس ) برای لپ تاپ و دسکتاپ

■ آوریل ( اِیپریل ) سال 2012 – نسل آی وی بریج :

پردازنده های سلرون و پنتیوم با پردازنده گرافیکی مجتمع HD Graphics با 6 واحد اجرایی

پردازنده های core i با پردازنده گرافیکی مجتمع HD Graphics 2500( شش واحد اجرایی  و 110 گیگافلاپس ) و HD Graphics 4000 ( شانزده واحد اجرایی و 332 گیگافلاپس ) برای لپ تاپ و دسکتاپ

■ سپتامبر 2012 – نسل هزول Haswell :

پردازنده های گرافیکی داخلی اینتل در معماری هزول به ۴ گروه تقسیم شدن . GT1 , GT2 , GT3 , GT3e

قوی ترین شون GT3e هست که پردازنده گرافیکی به نام Iris Pro 5200 رو شامل میشه . فقط CPU های هزول برای دسکتاپ با پسوند R و برخی پردازنده های لپ تاپ با پسوند H ، پردازنده گرافیکی Iris Pro 5200 رو دارن . مثل پردازنده هزول ۴۷۷۰R برای PC و یا ۴۷۵۰HQ برای لپ تاپ . این پردازنده گرافیکی مجتمع داخل خودش یک حافظه مثل کش به میزان 128 مگابایت و با عنوان eDRAM داره که اینتل از اون به عنوان کش سطح 4 نام برده و خیلی به سرعت پردازش اطلاعت کمک میکنه .

بعدش سری GT3 هست که شامل intel HD 5000 و intel Iris 5100 میشه  که ۵۱۰۰ همون مشخصات ۵۰۰۰ رو داره فقط کلاک پالس قوی تری داره . ۱٫۳ گیگاهرتز به جای ۱٫۱ گیگاهرتز . ۴۰ واحد اجرایی و 704 تا 832 گیگافلاپس .

سری بعدی GT2 هست که شامل ۴۲۰۰, ۴۴۰۰, ۴۶۰۰, P4600, P4700 و دارای ۲۰ واحد اجرایی و 432 گیگافلاپس هست .

سری آخر و ضعیف ترین سری GT1 هست که در پردازنده های پنتیوم و سلرون استفاده میشن . به نام intel HD Graphics خالی بدون پسوند و پیشوند . ۱۰ واحد اجرایی و 184 گیگافلاپس .

پس به طور کل میشه گفت نسل های مختلف پردازنده های گرافیکی مجتمع اینتل اینجوری بوده :

HD Graphics ( تمام نسل ها و در پردازنده های سلرون و پنتیوم البته نام همشون همینه اما نسل به نسل قابلیت هاشون فرق داره )

 HD Graphics 3000 , HD Graphics 2000 ( سندی بریج )

HD Graphics 4000 , HD Graphics 2500 ( آی وی بریج )

HD Graphics 4200 , 4400 , 4600 ( هزول )

intel HD 5000 , 5100 , iris pro 5200 ( هزول )

که هر چی عدد بیشتر باشه قابلیت ها و یا واحدهای اجرایی بیشتر و جدید تر هست .

در شکل زیر می تونید برخی از پردازنده های گرافیکی مجتمع رو با هم مقایسه کنید .

مقایسه پردازنده گرافیکی مجتمع iris pro 5200 با Radeon HD 8760D

 

مقایسه پردازنده گرافیکی مجتمع با گرافیک مجزا

1 – می دونید که برای پردازش اطلاعات ، چه گرافیکی چه محاسباتی ، نیاز به حافظه رم هست . پردازنده گرافیکی مجتمع رم نداره و از حافظه رم سیستم استفاده میکنه اما کارت گرافیک مجزا روی خودش رم داره که به GDDR معروف هست و قبلا در موردش توضیح دادم .

2 – معمولا قدرت پردازنده گرافیکی مجتمع کمتر از کارت گرافیک های مجزا هست اما همیشه اینجوری نیست . یعنی مدل های جدید پردازنده های گرافیکی مجمتع اینتل ، از برخی گرافیک های مجزای رده ضعیف و متوسط ، قوی ترن .

3 – پردازنده گرافیکی مجتمع قابل تعمیر نیست اما کارت گرافیک رو شاید بشه تعمیر یا تعویض کرد .

4 – توان مصرفی و گرمای تولیدی پردازنده گرافیکی مجتمع خیلی کمتر از کارت گرافیک های مجزا هست . این مسئله در تولید لپ تاپ و باتری لپ تاپ خیلی تاثیر گذاره .

5 – پردازنده گرافیکی مجتمع بیشتر برای پردازش های معمولی و 2 بعدی و دیدن فیلم و بازی های سطحی استفاده میشه اما کارت گرافیک مجزا برای بازی های 3 بعدی و ویرایش فیلم و عکس استفاده میشه .

خود من به شخصه ترجیح میدم برای انجام بازی ، کنسول تهیه کنم و سراغ دردسرهای نصب و راه اندازی و کلی خطا تو ویندوز نرم . پردازنده گرافیکی مجتمع هیچ وقت نمی تونه جای یک کارت گرافیک یا پردازنده گرافیکی مجزای سطح متوسط به بالا رو بگیره . درسته که نسل جدید پردازنده های گرافیکی مجتمع اینتل که در نسل هزول معرفی شدن خیلی نسبت به نسل قبلیشون پیشرفت کردن اما هنوز هم نمی تونن بازی ها یا برنامه های گرافیکی رو مثل کارت گرافیک مجزا اجرا کنن . مثلا گرافیک مجزای Nvidia 750m و یا 650m در لپ تاپ رو اگه با Iris Pro 5200 که دیگه ته پردازنده گرافیکی مجتمع اینتل هست مقایسه کنید متوجه عرض بنده و تفاوت تقریبا فاحش بین این دو میشید .

مقایسه گرافیک GT650M با پردازنده گرافیکی مجتمع Iris pro 5200

نصب درایور گرافیک nvidia انویدیا و دیدن مشخصات آن

خودم فکر نمی کردم که نصب کردن درایور گرافیک انویدیا روی لپ تاپ یا کامپیوتر انقدر برای مردم سخت باشه ( البته خیلی ها که خب استادن ، هیچ ) اما یکی از سوالاتی که فکر کنم تقریبا هر روز از من می پرسن اینه که آقا من لپ تاپ گرفتم فروشنده گفته گرافیک انویدیا داره اما من پیداش نمی کنم روی لپ تاپ هم هیچ برچسبی زده نشده ، نمی دونم فروشنده لپ تاپ رو بهمه انداخته یا نه ؟ 

من همینجا از همین تریبون اعلام می کنم که جای نگرانی نیست ، همونجا اگه روی دسکتاپ ، راست کلیک کنن می تونن بفهمن که گرافیک nvidia داره یا نه . اگرم نمی تونید این کار رو بکنید روی کارتون لپ تاپ رو ببینید . حالا پست زیر رو بخونید تا به طور کامل از تمام جزئیات و مشخصات گرافیک nvidia روی لپ تاپ یا کامپیوتر خودتون مطلع بشید .

نصب درایور گرافیک اینتل یا intel HD

قبلا هم در پست سوئیچ کردن گرافیک اینتل و انویدیا گفتم و خیلی ها دیگه الان می دونن که لپ تاپ ها دو تا گرافیک دارن ، یکی اینتل ، یکی هم Nvidia یا شاید هم AMD . اما معمولا لپ تاپ هایی که گرافیک AMD دارن پردازنده AMD هم دارن ( معمولا ) . گرافیک اینتل برای کارهای دم دستی و روزمره استفاده میشه و گرافیک انویدیا برای کارهای حرفه ای تر مثل ادیت فیلم و عکس و محاسبات فنی و مهندسی .

گرافیک مجتمع اینتل یا intel HD چیست ؟

وقتی ویندوز لپ تاپ یا کامپیوتر رو عوض میکنید درایور هیچ کدوم از این دو تا گرافیک روی سیستم نصب نیست و اگه دقت کنید بعد از نصب ویندوز ، آیکون های دسکتاپ بزرگ هستن . برای اینکه بفهمید درایور گرافیک نصب نیست می تونید به Device Manager برید و از اونجا گزینه Display Adaptors رو باز کنید . اگه نصب باشه که مدل گرافیک رو می زنه اما اگه نصب نباشه میزنه : Standard VGA Graphics Adaptor . این حالت استاندارد کارت گرافیکه که فقط یه سری المان های گرافیکی برای لود شدن ویندوز به درستی عمل کنن و به معنی نصب بودن درایور گرافیک نیست ( چه اینتل چه انویدیا ) یعنی وقتی تصویر زیر رو دیدید بدونید که تازه داستان شروع شده !

نصب نبودن درایور گرافیک nvidia و اینتل

مراحل نصب اینجوریه که اول باید گرافیک اینتل نصب بشه ، واسه اینکار توی DVD درایور مادربورد کامپیوتر یا لپ تاپ دنبال یه قسمت به نام intel VGA یا intel Graphics بگردید . اونو نصب کنید احتیاج به تنظیمات خاصی هم نداره ( نصبش منظورمه ) . وقتی نصب شه و اگه ارور نده ، انتهای نصب میگه سیستم باید ری استارت بشه . اشتباهی که خیلی ها می کنن اینه که همون موقع بدون ری استارت کردن میرن سراغ نصب کردن درایور گرافیک انویدیا . خونسرد باشید ، اول اینتل نصب بشه ، بعد Restart کنید و بعدش برید سراغ نصب درایور گرافیک انویدیا . وقتی درایور اینتل نصب بشه گزینه های تنظیماتش توی منیوی راست کلیک ظاهر میشه( خط قرمز ) . ( اون سبزه بعد از نصب درایور انویدیا میاد که در ادامه توضیح دادم )

گرافیک اینتل و انویدیا در منیوی راست کلیک

نصب درایور گرافیک Nvidia انویدیا

بعد از اینکه سیستم ریست شد می بینید که آیکون های دسکتاپ کوچیک تر شدن و ویندوز یه جلای دیگه ای گرفت . حالا نوبت به نصب درایور گرافیک انویدیا رسیده . نصب گرافیک انویدیا هم کار پیچیده ای نیست تو خود DVD درایور لپ تاپ یا کامپیوتر هست . فقط نکته مهم اینه که درایور گرافیک انویدیا به ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی بودن سیستم عامل گیر میده . اول نصب همه مسائل مربوط به سازگاری سیستم رو چک می کنه . مسئله مهم دیگه موقع نصب درایور گرافیک انویدیا اینه که در برخی موارد ( به ندرت ) کاری نداره درایور گرافیک اینتل نصب هست یا نه ، درایور گرافیک انویدیا نصب میشه اما انگار نه انگار که نصبه چون تا زمانی که گرافیک اینتل نصب نشه کلا همه کارها بی فایده است . اما در غالب موارد به نصب نبودن گرافیک اینتل گیر میده و میگه اول باید اونو نصب کنید . به تنظیمات نصب درایور انویدیا دست نزنید گزینه recommended رو بزنید و صبر کنید تا نصب شه .

نصب درایور گرافیک انویدیا

وقتی نصب تموم شه بازم برای ثبت شدن تغییرات در هسته ویندوز ، باید سیستم رو ریست کنید . حالا هم توی device manager باید گزینه nvidia رو ببینید و هم اینکه اگه روی دسکتاپ کلیک راست کنید باید گزینه کنترل پنل انویدیا ( nvidia control panel ) رو ببینید ( آیکون سبز رنگه تو عکس بالایی – راست کلیک ) . تا زمانی که کنترل پنل انویدیا رو ندیدید بدونید که درایور گرافیک انویدیا رو درست نصب نکردید .

■ اگه درایور ویندوز ۸ لپ تاپ رو دارید ( ۶۴ بیتی ) به احتمال زیاد اگه ویندوز ۷ بزنید می تونید همون درایور ویندوز ۸ رو برای ویندوز ۷ هم نصب کنید فقط یادتون باشه که باید ویندوز ۷ هم ۶۴ بیتی باشه .

■ سعی کنید آخرین ورژن درایور گرافیک nvidia رو دانلود و نصب کنید ( البته اگه مجبورید که دانلود کنید )

نصب درایور گرافیک انویدیا با درایور پک سولوشن

امکان نداره ! خلاص .

طبق تجربه من امکان نداره گرافیک انویدیا ( مدل های قدیمی چرا بعضی هاش نصب میشن ) با درایور پک سولوشن نصب شه . شما وقتی قصد نصب درایورها رو با Driver Pack Solution دارید ، توی لیستش درایور گرافیک رو هم نشون میده و شما هم خوشحال از اینکه دیگه نیازی به دانلود درایور نیست می زنید که درایور گرافیک انویدیا نصب شه و حتی بدون ارور هم این کار انجام میشه و عجیب تر اینکه توی device manager هم اسم گرافیک انویدیا رو می زنه اما در اصل نصب نیست ، می تونید امتحان کنید .

مشخصات گرافیک انویدیا و اطمینان از نصب بودن آن

واسه دیدن مشخصات گرافیک انویدیا دو تا راه وجود داره : یکی اینکه بدونید چه گرافیکی دارید یعنی بدونید که مثلا گرافیک انویدیای لپ تاپ شما مثلا مدل ۷۴۰m یا ۸۵۰m هست و بعد توی گوگل یا سایت سازنده مشخصاتش رو چک کنید . راه دوم اینه که بعد از نصب درایور ، راست کلید کنید و وارد کنترل پنل بشید . حالا گزینه system information رو بزنید . شکل زیر :

اطلاعات گرافیک انویدیا

تشریح مشخصات گرافیک انویدیا

حالا از این قسمت می تونید کلیه اطلاعات اعم از مدل ، سرعت کلاک پالس ، مقدار حافظه و … ببینید .

مشخصات گرافیک انویدیا nvidia

از بالا به ترتیب :

driver version  : که مشخصه چیه ، نسخه درایوری هست که نصب می کنید .

directX support : بالاترین نسخه ی رابط کرافیکی directX که توسط گرافیک انویدیا پشتیبانی میشه ( هر چی بالاتر بهتر )

CUDA cores : داستان این CUDA یکم پیچیدست اما در حد تیتر بگم که CUDA یه پلتفرم پردازش موازی توی پردازنده های گرافیکی انویدیا هست . پردازنده های گرافیکی جدیدا به جای اینکه یه عمل رو سریع انجام بدن ، ۵۰۰ تا عمل رو همزمان و با سرعت کمتر انجام میدن ( عدد ۵۰۰ مثال هست ) اینجوری سرعت کلی محاسبات بیشتر میشه . این قابلیت CUDA تو این عمل به گرافیک انویدیا کمک می کنه ، می تونید عدد بعد از CUDA رو به منزله هسته های محاسباتی ریز در نظر بگیرید مثلا در عکس بالا : ۳۸۴ تا

Graphics Clock : سرعت هسته پردازشی گرافیک ، مثل سرعت CPU

Memory Data rate : سرعت انتقال اطلاعات بین پردازنده گرافیکی و حافظه رم گرافیکی یا GDDR ( باس داخلی )

Memory Interface : این عبارت همون ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی و ایناس . هرچی بیشتر باشه پهنای باند رم بیشتره و سرعت انتقال و پردازش اطلاعات بیشتر میشه . رابط حافظه گرافیک های جدید ۱۲۸ و ۲۵۶ بیت هست .

memory bandwidth : پهنای باند حافظه گرافیکی – قبلا در قالب پست dual channel یا رم دو کانالهمفصل توضیح دادم . هرچی بیشتر بهتر . میزان توانایی انتقال اطلاعات در یک ثانیه رو نشون میده . مثلا زده ۱۴.۴ گیگابایت در ثانیه یعنی تو ۱ ثانیه این همه اطلاعات می تونه جابجا شه .

total available graphics : این عبارت ، جمع گرافیک اینتل ( حافظه اصلی سیستم یعنی RAM ) و گرافیک انویدیا رو نشون میده .

■ تشخیص میزان کارت گرافیک لپ تاپ و کامپیوتر

Dedicated Video memory : این عبارت میزان گرافیک انویدیا رو نشون میده ( دقیقا همون چیزی که توی تبلیغات یا مشخصات گرافیک میزنه ) گرافیک ۷۴۰m حافظه اختصاصی ۲ گیگ داره که اینجا هم ۲ گیگ زده .

عکس زیر ادامه لیست بالاست تو عکس بالا جا نمی شد .

مشخصات گرافیک انویدیا nvidia

system video graphics : این عبارت منظورش گرافیک آنبورد هست که دیگه خبری ازشون توی سیستم های جدید نیست به خاطر همین مقدارش صفره .

shared system memory : حافظه ای که از RAM به گرافیک اختصتص داده میشه .

Video BIOS version : گرافیک واسه اینکه قبل از بالا اومدن ویندوز بتونه یه سری فایل ها رو لود کنه و به کاربر نمایش بده احتیاج به بایوس داره . بایوس گرافیک تقریبا مثل بایوس کامپیوتر می مونه . این گزینه خیلی به کار شما نمیاد .

IRQ : مخفف عبارت Interrupt ReQuest هست به معنی درخواست وقفه . بحثش خیلی پیچیدست خیلی ساده و کوتاه بگم که دستگاه های جانبی مثل موس و کیبورد و نمایشگر و اینها اگه دستوری به پردازنده مرکزی یا پردازنده گرافیکی بفرستن ، درخواست وقفه اعمال میشه یعنی پردازنده کار خودش رو برای لحظه ای بسیار کوتاه ول می کنه و به دستور جدید رسیدگی می کنه . هر شماره ای مخصوص یه کاریه . درخواست وقفه از ۰ تا ۲۴ داریم . زیاد جدی نگیرید این قضیه رو وگرنه آخرش با اره برقی خودکشی می کنید .

BUS : پردازنده گرافیکی با چیپست پل جنوبی از طریق رابط PCI Express در ارتباطه . پست مرتبط : PCI Express چیست ؟ انواع اسلات PCI Express

اسپلیتر Splitter چیست ؟ اسپلیتر ADSL چگونه کار می کند ؟

اسپلیتر رو خیلی ها تون شنیدید ، خیلی هاتون دیدید و خیلی هاتون هم دیدید هم شنیدید و هم دارید . از چند سال پیش که یه دفعه سیستم مخابراتی ایران متحول شد و تصمیم بر این شد که همه اینترنت داشته باشن ، انواع و اقسام اصطلاحات کامپیوتری و اینترنتی بین مردم جا افتاد ، مثل پینگ ، ADSL ( بعضی وقت ها هم ICDL ، خیلی ها اشتباه میگیرن خب  ) ، دانلود ، پهنای باند ، همین اسپلیتر و … حالا قصد دارم واسه اون دسته از افرادی که به هر دلیلی نمی دونن که اسپلیتر چیه و چجوری باید استفاده کنن ، یه سری چیزها رو بگم . ضمن اینکه خیلی نمی دونن که صدای هوم تلفن منزلشون به دلیل عدم وجود اسپلیتر هست . پس با من همراه باشید .

اسپلیتر چیست ؟

کلمه Split به معنی دونیم کردن هست که معمولا هم تقسیم به اعداد زوج رو با split بیان میکنن . Splitter هم همونطور که از اسمش معلومه وظیفه تقسیم کردن یا جدا کردن رو داره . اما جدا کردن چی ؟ جدا کردن سیگنال خط تلفن اصلی به یک سیگنال تلفن و یک سیگنال  ADSL . اسپلیتر یک دستگاه کوچک معمولا سفید رنگیه که کلا ۳ تا پورت داره . ۱ پورت ورودی و دو تا پورت خروجی . هدف از آفرینش اسپلیتر این بوده که مردم بدون دغدغه به اینترنت وصل شن و البته بدون دغدغه با تلفن صحبت کنن . همونطور که می دونید و شاید هم ندونید ، سرویس ADSL روی همون خط تلفنی که باهاش مکالمه تلفنی دارید سوار میشه و برای ADSL یه خط مجزا در نظر نمی گیرن ، از اونجایی که سیگنال ADSL ( دیجیتال ) و سیگنال تلفن ( آنالوگ ) هیچ ربطی به هم ندارن تو کار همدیگه دخالت می کنن و به اصطلاح کانفیلیکت یا تداخل بوجود میاد . یه دفعه وسط کار با اینترنت اگه تلفن زنگ بخوره ، اینترنت قطع میشه و یا موقعی که به اینترنت وصل هستین ، حین مکالمه صدای هوم و یا نویز میشنوید . به همین دلیل اسپلیتر در مواقعی استفاده میشه که اولا این اتفاقات واستون بیفته ، ثانیا خط تلفن و سرویس ADSL تون هر دو روی یک خط باشه . در مواقعی که شما یک خط تلفن رو مخصوص سرویس ADSL می گیرید و قصد مکالمه تلفنی ندارید ، مشکلی پیش نمیاد . اسپلیتر جز وسایل الکترونیکی Passive یا غیر فعال به شمار میره ، یعنی برای کار احتیاج به برق نداره .

اسپلیتر معمولا روی مودم های TP-Link هست .

 

اسپلیتر – Splitter

 

طرز کار اسپلیتر دقیقا چیست ؟

فعلا نمی خوام خیلی تخصصی بگم چون بعدها قراره به طور مفصل در مورد مسائل الکترونیکی مثل فرکانس ، کلاک پالس ، فیلترها و … توضیح بدم . در این حد بدونید که فرکانس سیگنال تلفن با فرکانس سیگنال DSL فرق داره . تلفن سیگنال صوتی هست و همونطور که می دونید محدوده فرکانس صوت انسان بین ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلو هرتز هست که فرکانس خیلی بالایی نیست این سیگنال به عنوان یک سیگنال آنالوگ شناخته میشه . سیگنال آنالوگ یعنی سیگنالی که به زمان وابسته هست و با گذر زمان مقدار اون هم تغییر میکنه . این سیگنال صوتی به صورت یک شکل موج سینوسی هست . اما سیگنالی که به مودم ADSL میره ، حاوی صوت نیست ، دیتا یا داده هست که به عنوان سیگنال دیجیتال شناخته میشه و فرکانس بالایی داره ( یعنی در هر ثانیه دفعات بسیار بسیار زیادی تغییر وضعیت میده ) . پس خط تلفنی که سرویس ADSL روش سوار هست ، شامل دو سیگنال هست یکی دیجیتال یا داده و یکی هم سیگنال آنالوگ صوتی . مثلا الان خط تلفن هایی که ADSL ندارن فقط سیگنال صوتی دارن . حالا کاری که اسپلیتر انجام میده تفکیک سیگنال دیجیتال یا ADSL از سیگنال صوتی هست . برای جداسازی سیگنال ها در الکترونیک از فیلتر ها استفاده میکنن . فیلتر ها همونطور که از اسمشون پیداست ، محدوده ای از فرکانس ها رو فیلتر می کنن مثلا فیلتری داریم به نام فیلتر بالاگذر ، یعنی فرکانس های بالا رو عبور میده و فرکانس های پایین رو مسدود می کنه . فیلتر پایین گذر هم فرکانس های پایین رو عبور میده و اجازه عبور فرکانس های بالا رو نمیده . حالا سیگنال تلفن ( صوت ) فرکانس پایین و سیگنال ADSL سیگنال فرکانس بالا هست . کاری که اسپلیتر انجام میده اینه که اجازه عبور فرکانس های بالا ( ADSL ) رو به تلفن نمیده . همین . با این کار ، هیچ تداخلی بین سیگنال ها پیش نمیاد و هر کی کار خودشو می کنه . در شکل زیر کاملا مشخصه که اسپلیتر چه بلایی سر سیگنال ها میاره .

 

اساس کار اسپلیتر – سیگنال فیلتر شده توسط اسپلیتر

 

تشریح مدار داخلی اسپلیتر

اگر اسپلیتر رو باز کنید ۳ تا پورت می بینید و یک مدار الکترونیکی که خازن ، مقاومت و سلف ( سیم پیچ ) روی اون لحیم شده  . در بعضی مواقع هم ، مقاومتی در کار نیست و یک عدد خازن یا یک عدد سیم پیچ می بینید . حالا این سیم پیچ در برخی اسپلیتر ها قوی تر و بهتره ( چوک ) و در برخی اسپلیتر های به درد نخور یه سیم پیچ ساده خواهید دید . تفاوت اسپلیتر های خوب و اسپلیتر های در پیت هم به المان های الکترونیکی داخل شون بر میگرده .

نوع آرایش این خازن و سلف ، تشکیل یک فیلتر پایین گذر رو میده . همونطور که بالاتر گفتم سیگنال ADSL فرکانس بالایی داره و کار اسپلیتر اینه که فرکانس بالای ADSL رو حذف کنه و فرکانس پایین مکالمه رو عبور بده . این کار با فیلتر پایین گذر امکان پذیره . داخل اسپلیتری که زیر مشاهده می کنید هم یک فیلتر پایین گذر می بینید که با سلف و خازن درست شده .

سیگنال ورودی به طور مستقیم و بدون دست کاری به پورت ADSL میره اما سیگنال ورودی با عبور از فیلتر پایین گذر به پورت تلفن میره . کل داستان همینه .

 

قطعات داخلی اسپلیتر – خازن و سلف درون اسپلیتر

 

 

■ فیلتر پایین گذر

اگر یه خازن به صورت موازی با ورودی سیگنال متناوب قرار بگیره ، اجازه عبور فرکانس بالا رو نمیده و همینطور اگه یه سلف به صورت سری با ورودی بسته شه مثل همون خازن عمل می کنه . پس ما اگه یه سلف رو به صورت سری و در ادامه یه خازن رو به صورت موازی ببندیم ، تشکیل یک فیلتر پایین گذر ۲ مرحله ای دادیم . مثل شکل زیر :

 

فیلتر پایین گذر سلف سری و خازن موازی

 

مدار الکترونیکی اسپلیتری که بالاتر دیدید در واقع همین شکل بالا هست . این اسپلیتر ها ضعیف تر از اسپلیترهای ۲ سلف و یک خازنی هستن . در اسپلیتر های قوی تر ، ۲ عدد سلف رو سری می بندن و یک خازن رو موازی یا دو عدد خازن رو موازی و یک عدد سلف رو سری . اینجوری ، باز عمل فیلتر سیگنال یک مرحله دیگه انجام میشه و امکان عبور سیگنال فرکانس بالا به صفر نزدیک میشه . مثل شکل زیر :

 

اسپلیتر قوی با ۲ سلف و یک خازن

 

در مدار بالا ، چوک یا همون سیم پیچ ، ۲ عدد سلف هست که به صورت سری و خازن هم به صورت موازی قرار گرفته .

دیاگرام مدار بالا رو می تونید ببینید ( اونی که دو تا سلف داره ) :

 

فیلتر LC پایین گذر مدل T و Pi

 

 

چگونه اسپلیتر را به مودم و تلفن وصل کنیم ؟

اصلا پیچیده نیست . کلا ۳ تا سیم باید به اسپلیتر وصل کنید ، اگه به اسپلیتر  با دقت نگاه کنید می بینید که کنار هر کدوم از پورت ها یک نوشته وجود داره ، کنار پورت ورودی ( تک پورت تنها ) نوشته Line ، کنار پورت خروجی که قراره به مودم وصل بشه نوشته DSL و یا Modem و کنار پورت خروجی که قراره به تلفن وصل بشه نوشته Phone . سیم تلفنی که از ساختمون میاد رو به Line بزنید . شکل زیر گویای همه چیز هست .

طریقه اتصال اسپلیتر Splitter به مودم و تلفن

 

قبل از اتمام حرفام بگم که قیمت اسپلیتر بین ۴ تا ۱۰ هزار تومنه و من مارک Dlink و TPlink رو پیشنهاد می کنم . از خرید اسپلیتر های ارزون خودداری کنید .

Dual Channel چیست ؟ تشریح تکنولوژی Dual Channel در RAM

dual channel یا دوال چنل یا دو کاناله رو خیلی هاتون  شنیدین اما آیا جزئیات تکنولوژی dual channel رو می دونید ؟ می دونید که بر چه اساسی کار می کنه ؟ اصلا می دونستید که به خاطر همین تکنولوژی dual channel هست که اسلات های رم روی مادربورد شما در 2 رنگ مختلف طراحی میشه ؟ در واقع جرقه این پست رو هم همین سوال تو ذهنم زد که یه بنده خدایی ازم پرسید چرا اسلات رم مادربورد من دوتاش آبی رنگه و دوتاش مشکی . برای پاسخ به این سوال باید اصول اولیه چگونگی ارتباط بین حافظه رم RAM وپردازنده ، مفاهیم باس ، کلاک و یه سری چیزای دیگه رو بدونید . پس با من همراه باشید و تا انتهای پست رو بخونید قطعا به سودتون خواهد بود .

BUS باس رم چیست ؟

BUS باس ، مختص حافظه رم نیست . باس به مسیری برای انتقال اطلاعات بین پردازنده و دیگر اجزای مادربورد تعلق میگیره . این مسیر ، همون مسیرهای مسی باریکی است که روی بورد مادربورد و یا داخل چیپ ست ها تعبیه میشه . می تونید باس رو به منزله یک خیابون یک طرفه و یا دوطرفه در نظر بگیرید که ماشین ها می تونن رفت و آمد کنند . در مورد رم هم همین مسئله صدق می کنه ، برخی اطلاعات داخل رم نوشته میشن و برخی اطلاعات از رم دریافت میشن که توسط همین باس صورت میگیره . شکل زیر شاید بتونه تفهیم این مسئله رو ساده کنه ، مسیرهای آبی رنگ باس هستند :

 

bus باس در مادربورد

 

Memory Controller یا کنترل کننده حافظه چیست ؟

Memory Controller Hub که به مخفف MCH هم گفته میشه از اسمش پیداست که وظیفش چیه . تمام نقل و انتقال داده به رم اعم از نوشتن و خواندن اطلاعات رم توسط این چیپ سِت کنترل و هدایت میشه . کنترل کننده حافظه معمولادر چیپ ست بزرگی به نام North Bridge یا چیپ ست پل شمالی قرار داره که معمولا کنار پردازنده روی مادربورد قابل دیدنه . البته چیپ ست پل شمالی ، فانکشن های دیگه ای مثل کنترل درگاه های PCI Express هم داخل خودش داره . پست مرتبط : تشریح کامل فناوری PCI Express

وظیفه کنترل کننده حافظه اینه که به صورت پی در پی جریان الکتریکی رو به مدارات الکترونیکی رم بفرسته تا ریفرش بشن و اطلاعات از دست نره . البته این کارفقط یکی از وظایف پل شمالی است . در واقع تمام دستوراتی که در رم نوشته میشه و یا اطلاعاتی که از رم خونده میشه به دلیل کنترلی است که کنترل کننده حافظه روی رم داره .

الان دیگه روی برخی مادربورد های جدید خبری از چیپ ست پل شمالی نیست ، چون عزیزان طراح قطعات سخت افزاری همت به خرج دادن و کنترل کننده حافظه و دیگر اجزای پل شمالی رو به صورت یکجا در خود قالب پردازنده جاساز کردن که این امر باعث تسریع در ارتباط بین حافظه رم و پردازنده میشه .

 

چیپ ست های پل شمالی و پل جنوبی روی مادربورد

 

 حافظه رم RAM چگونه با پردازنده CPU در ارتباط است ؟

همونطور که می دونید و خب شاید هم ندونید حافظه رم RAM  به طور مستقیم با CPU در ارتباط نیست . کنترل کننده حافظه یا به انگلیسی Memory Controller وظیفه ارتباط بین رم و پردازنده رو به عهده داره . حافظه رم از طریق 3 گذرگاه به کنترل کننده حافظه وصل هست که در مجموع به این گذرگاه ها ، باس حافظه یا Memory Bus میگن . این باس به 3 گذرگاه تقسیم میشه : گذرگاه آدرس ، گذرگاه دیتا و گذرگاه کنترل .

■ اطلاعاتی که به کنترل کننده حافظه میره ( منظور اطلاعاتی که از رم خونده میشه ) و همچنین اطلاعاتی که روی رم نوشته میشه ( منظور همون دستورات پردازنده )  از طریق باس دیتا هدایت میشه .

■ باس آدرس هم به ماژول های رم ( منظور از ماژول همین رمی است که دستتون میگیرید و روی اسلات رم سواره ) میگه که اطلاعات در کدوم ادرس باید بازیابی و یا ذخیره بشه .

■ باس کنترل هم دستور لازم رو به رم میفرسته . به زبون ساده ، فرمان صادر شده از پردازنده رو به رم میگه  . مثلا میگه که این یک دستور نوشتنی و یا خواندنی است .

■ وظیفه حافظه رم RAM اینه که برخی اطلاعات مربوط به برنامه هایی که توسط کاربر کامپیوتر زیاد مورد استفاده قرار میگیره رو به صورت موقتی در خودش ذخیره کنه تا پردازنده کمتر به هارد دیسک سرک بکشه . سرک کشیدن CPU به هارد باعث اتلاف توان و کندی سرعت کلی کامپیوتر میشه .

 تکنولوژی Dual Channel یا دو کاناله چیست ؟

همه این حرفها رو بالا گفتم که برسیم به اینجا . در واقع برای اینکه مفهوم Dual channel رو بهتر درک کنید لازم بود که حرفهای بالا رو بزنم .

dual به معنی دوتایی هست ، شاید این کلمه رو در پردازنده ها هم شنیده باشید : dual core  که به معنی دو هسته ای هست . channel هم به معنی کانال هست که در اینجا بیشتر مفهوم گذرگاه رو می رسونه . dual channel به معنی دو کاناله یا دو گذرگاه هست .

در حالت کلی و قبل از ظهور تکنولوژی dual channel ، حافظه های رم از طریق 1 مسیر 64 بیتی با پردازنده در ارتباط بودند . جمله قبلی به معنی اینه که در یک سیکل انتقال ، تنها 64 بیت منتقل میشد . قبل از تکنولوژی dual channel یا دوکاناله ، 64 سیم مسی از ماژول های رم به سمت کنترل کننده حافظه میرفت که با D0 تا D63 مشخص می شدند .

Dual channel یا دو کاناله ، مسیرهای مسی ارتباط بین حافظه رم و کنترل کننده حافظه رو دو برابر میکنه . یعنی 128 تا . با این حساب مادربوردی که از تکنولوژی dual channel بهره می بره ، 128 مسیر مسی ( باس ) بین رم و کنترل کننده حافظه داره که از D0 تا D127 شماره گذاری شده . لازمه بگم که رم های موجود در کامپیوترها 64 بیتی هستند . یعنی در هر سیکل انتقال ، می تونن 64 بیت داده رو انتقال بدن . واسه اینکه مادربورد بتونه 128 بیت رو بین کنترل کننده حافظه و خود حافظه رم انتقال بده لازمه که از دو عدد حافظه رم یا ضریبی از عدد 2 مثلا 4 عدد رم روی اسلات رم استفاده بشه . بهتره که این رم ها از یک مدل و یا با مشخصات کاملا یکسان باشند . مشخصاتی مثل سرعت کلاک پالس ، تایمینگ و همچنین ظرفیت حافظه ( مثلا جفتشون 2 گیگ یا 1 گیگ باشن ) . پست مرتبط : تایمینگ رم RAM و اعداد Timing چیست ؟

در تصویر زیر دو حافظه رم و نحوه اتصال باس دیتا شون به کنترل کننده حافظه رو میبینید که در حالت تک کانال یا single channel کانفیگ شدند . همونطور که میبینید هر دو رم فقط با 64 خط اتصالی می تونن انتقال اطلاعات انجام بدن .

 

باس دیتا حافظه رم در حالت تک کانال یا single channel

 

تصویر زیر هم دو حافظه رم رو در حالت دو کاناله یا dual channel نشون میده که به هر کدوم از رم ها یک مسیر 64 بیتی اختصاص یافته که جمعا 128 بیت میشه . پس پهنای باند کلی حافظه رم بیشتر میشه . هر چی پهنای باند بیشتر باشه ، عملکرد پردازنده هم بهتره و همه چی به خیر و خوشی پیش میره . در مورد پهنای باند در ادامه توضیح دادم .

 

دیتا باس در حالت دو کانال یا dual channel

dual channel نباید با تکنولوژی DDR اشتباه گرفته بشه . DDR مخفف Double Data Rate هست به این معنی که در هر کلاک پالس دو بار اطلاعات جابجا میشن . مادربوردهای جدید هم از تکنولوژی DDR و هم از تکنولوژی Dual channel استفاده میکنن .

ببینید مفهوم dual channel یا دو کاناله بودن رم به معنی قدرت دو برابر کل سیستم نیست بلکه این معماری فقط برای قسمت حافظه طراحی شده که بخشی از سرعت کل کامپیوتر رو تشکیل میده .

چرا رنگ اسلات های رم RAM روی مادربورد متفاوت است ؟

جواب این سوال هم مربوط به تکنولوژی dual channel هست . لازمه ی فعال کردن تکنولوژی dual chennel اینه که شما 2 عدد یا 4 عدد رم DRAM داشته باشید و مادربوردتون از dual channel پشتیبانی کنه . مادربورد هایی که از dual channel بهره می برن ، اسلات رم هاشون به دو رنگ مختلف هست . مثل شکل زیر :

 

اسلات های رنگی برای نشان دادن پشتیبانی مادربورد از dual channel

 

اسلات ها به 2 کانال تقسیم میشن ، مثلا در شکل بالا اسلات آبی و سفیدی که نزدیک سوکت پردازنده هستند کانال 1 رو تشکیل میدن و اسلات آبی و سفید دیگه هم کانال 2 هستن . برای اینکه بتونید از از قابلیت dual channel استفاده کنید باید 2 عدد رم با مشخصات مشابه رو در اسلات های با رنگ مشابه یا به عبارت دیگه در کانال های مختلف بزنید . مثلا یک عدد رم 2 گیگا بایت رو به اسلات آبی و یک رم 2 گیگ دیگه رو به اسلات آبی دیگه بزنید ( یکی در کانال یک و یکی دیگه در کانال دو ) . در مورد رنگ سفید هم همینطوره . ( رنگ اسلات ها بسته به مادربورد ، متغیره . صرفا نباید آبی و سفید باشه ، می تونه زرد و سبز یا هر رنگ دیگه ای باشه . مهم اینه که بدونید برای برقراری حالت dual channel ، دوعدد رم مشابه رو باید در اسلات های همرنگ جا بزنید . ) اگه یک رم رو به آبی و یک رم رو به مشکی بزنید ، دیگه حالت dual channel رو از دست میدید و مادربورد در حالت تک کانال یا هون 64 بیتی کار می کنه .

پهنای باند رم چیست؟ چرا استفاده از دو رم RAM کوچک بهتر از یک رم بزرگ است ؟

خب قطعا شنیدید که میگن  ” اگه میخوای 4 گیگ رم بزنی یه دونه رم 4 گیگ نگیر ، 2 تا رم 2 گیگ بگیر که بشه 4 گیگ اینجوری سرعت بیشتر میشه ” . این حرف درسته اما خیلی ها نمی دونن واسه چی این  حرفو می زنن فقط می زنن که بگن من هم از کامپیوتر سر در میارم ، چون وقتی ازش می پرسی چرا مگه چه فرقی می کنه ؟ میگه نمی دونم .

به هر حال جا داره من اینجا به تمام دوستانی که تلاش می کنن بدون هیچ دلیلی و بدون اینکه بدونن چرا ، کاری رو به بقیه هم پیشنهاد می کنن خدا قوت بگم و از ادامه این کارها منصرفشون کنم 

حالا بریم سر اصل مطلب : ببینید 2 به علاوه 2 میشه 4 ( خداییش خیلی هاتون اینو نمی دونستین ) ظرفیت های هر دو ، چه یک رم 4 گیگ چه 2 تا رم 2 گیگ برابره اما همه چیز ظرفیت رم نیست . سرعت انتقال اطلاعات خیلی مهم تره .

بگذارید مثال بزنم که قشنگ مسئله روشن شه . فرض کنید شما یک رم 4 گیگ دارید با سرعت کلاک 1333 مگا هرتز . همونطور که بالاتر هم گفتم این رم 4 گیگه می تونه فقط 64 بیت اطلاعات رو در یک کلاک منتقل کنه . اگر بخوایم بدونیم این رم 4 گیگ در هر ثانیه چند تا بیت رو می تونه انتقال بده باید پهنای باند این رم رو حساب کنیم . پهنای باند رم های DDR به طور خلاصه شده به این شکل هست ( از سمت راست بخونید ) :

پهنای باند رم DDR = سرعت کلاک رم DDR  * ( ضربدر ) 8 .

یعنی عدد  1333 رو باید با 8 ضرب کنی . میشه 10664 مگا بایت در ثانیه یا به عبارت دیگه 10 گیگا بایت در ثانیه . این پهنای باند واسه زمانیه که شما فقط از یک رم 4 گیگ با سرعت 1333 استفاده کردید . اما اگه 2 عدد رم 2 گیگ با سرعت 1333 و به صورت dual channel بسته شن ، شما 128 بیت داده رو می تونید منتقل کنید و این یعنی دو برابر شدن پهنای باند . در این حالت پهنای باند شما از 10 گیگا بایت در ثانیه به 20 گیگا بایت در ثانیه افزایش پیدا می کنه . پس دلیل این که چرا میگن دو تا رم بهتر از 1 دونه رمه رو هم متوجه شدید !

گرافیک لپ تاپ چیست ؟ انواع گرافیک لپ تاپ

گرافیک لپ تاپ یکی از پیچیده ترین قسمت های لپ تاپ موقع خرید به حساب میاد که به شخصه دیدم خیلی از افراد نمی دونن که اولا چه مقدار گرافیک در لپ تاپ لازم دارن و ثانیا اعداد و ارقام و پسوند و پیشوند های گرافیک لپ تاپ یه مقدار گیجشون می کنه . من تو این پست در مورد گرافیک Nvidia انویدیا در لپ تاپ صحبت می کنم چون هم طرفدارای بیشتری داره و هم بیشترین سهم در گرافیک لپ تاپ رو گرافیک های Nvidia انویدیا دارن . بعدا تو یه پست جداگونه گرافیک های AMD رو هم بررسی میکنم .

انواع گرافیک در لپ تاپ

به طور کلی ۲ مدل گرافیک لپ تاپ داریم . یکی گرافیک مجتمع که به طور مفصل در موردش توضیح دادم و یکی گرافیک اختصاصی یا جداگونه . گرافیک مجتمع همونطور که از اسمش هم میاد داخل پردازنده اصلی یعنی CPU لپ تاپ جاساز شده و برای کارهای گرافیکی دم دستی مثل دیدن فیلم و ویرایش های ساده درPaint و فتوشاپ طراحی شده . گرافیک اختصاصی لپ تاپ برای کارهای قوی تر مثل ادیت فیلم و صدا و طراحی مهندسی استفاده میشه .

گرافیک لپ تاپ روی مادربورد

حالا یه سری لپ تاپ داریم که فقط گرافیک مجتمع دارن که این نوع گرافیک در لپ تاپ نشون دهنده اینه که این لپ تاپ برای کارهای گرافیکی نیست و فقط برای کاربری های عمومی می تونه استفاده بشه . بعضی لپ تاپ ها هم گرافیک مجتمع دارن و هم گرافیک اختصاصی . این مدل گرافیک در لپ تاپ یعنی این لپ تاپ می تونه برای کارهای گرافیکی هم استفاده شه .

گرافیک لپ تاپ به صورت مجتمع هم در پردازنده های AMD هست و هم اینتل و گرافیک اختصاصی هم به همین شکل ، هم AMD داریم و هم NVIDIA انویدیا . معمولا لپ تاپ هایی که پردازنده های AMD دارن ، گرافیک اختصاصی AMD هم دارن یعنی با هم سِت میشن و در اکثر مواقع لپ تاپ هایی که پردازنده اینتل دارن گرافیک اختصاصی انویدیا دارن ( البته ترکیب اینتل و گرافیک AMD هم هست اما تعدادش کمتره ) .

انواع گرافیک لپ تاپ

گرافیک لپ تاپ از داخل توسط سیستم عامل کنترل میشه ، یعنی لپ تاپی که دو تا گرافیک داره ( یکی مجتمع و یکی اختصاصی ) در مواقه لزوم توسط سیستم عامل بینشون سوئیچ انجام میشه . فلسفه سوئیچ و آموزش این کار رو در پست زیر گفتم :

آموزش سوئیچ بین گرافیک اینتل و انویدیا 

پس به طور خلاصه ۳ مدل گرافیک NVIDIA انویدیا ، AMD و مجتمع ( که می تونه هم اینتل باشه هم AMD ) داخل لپ تاپ ها استفاده میشه .

انواع گرافیک Nvidia انویدیا در لپ تاپ

گرافیک انویدیا در لپ تاپ با یه پسوند GT و GTX شروع میشه و سه رقم بعدش میاد و بعد اون ارقام یه پسوند m میاد . مثل GTX 850m . فرق بین GT و GTX رو در ادامه گفتم اما اون ۳ رقم چی هستن ؟ رقم اول رقمی بین ۱ تا ۹ هست که هرچی بیشتر باشه گرافیک جدید تره ( دقت کنید گفتم جدید تر ، نگفتم قوی تر ) اما رقم دوم رقمی بین ۱ تا ۸ هست که هرچی بیشتر باشه گرافیک انویدیا قوی تر هست . رقم سوم هم یا ۰ صفره یا ۵ که الان توضیح میدم .

انویدیا نسل های مختلف گرافیک های خودش در لپ تاپ و کلا در PC رو با رقم اون نشون میده . نسل ۶ یا نسل ۷ یا نسل ۸ . مثلا گرافیک لپ تاپ GT 740m نسل هفتم هست یا GT 840m نسل هشتم هست . هر چی رقم نسل بیشتر باشه ، کل گرافیک های اون نسل تکنولوژی یا معماری جدید تری نسبت به نسل قبل دارن . برای تفهیم بهتر مثال می زنم . گرافیک لپ تاپ GT 710m داریم . ۷۲۰ ، ۷۳۰ ، ۷۴۰ ، ۷۵۰ ، ۷۶۰ ، ۷۷۰ و ۷۸۰ . اینا همشون نسل ۷ هستن با معماری kepler . حالا نسل بعدی همین گرافیک ها رقم اولشون شده ۸ . یعنی ۸۴۰ یا ۸۵۰  و … مثلا معماری نسل ۸ گرافیک انویدیا شده Maxwell که معماری جدیدتر و بهینه تری هست .

اما رقم دوم ، هرچی بیشتر باشه قدرت پردازش و رندر گیری اون گرافیک بیشتره ، مثلا گرافیک لپ تاپ GTX 850m از GT 840m قوی تره یا مثلا GT 740m از GT 720m قوی تره و البته گرون تر . مثال هایی که زدم ، گرافیک های هم نسل بودن ، در مورد غیر هم نسل ها هم همینجوریه ، گرافیک ۸۴۰ درسته که از گرافیک لپ تاپ ۷۶۰ جدید تره اما چون رقم دوم ۷۶۰ ( که ۶ هست ) از رقم دوم ۸۴۰ که ۴ هست بیشتره ، قدرت پردازش ۷۶۰ از ۸۴۰ بیشتره . به همین ترتیب ۷۵۰ از ۸۴۰ هم بهتره . ۶۴۰ از ۷۲۰ یا ۷۳۰ بهتره .

اما رقم آخر در اکثر مواقع ۰ صفر هست و اگه روی همون گرافیک یه سری تغییرات یا بهینه سازی ها انجام بشه ، صفر تبدیل به ۵ میشه . مثلا GT 745 مدل بهبود یافته GT 740 هست .

در شکل زیر مقایسه عملکرد ۳ مدل از گرافیک های استفاده شده در لپ تاپ در بازی های مختلف رو می بینیم . می بینید که هرچی عدد بزرگتره ، عملکرد هم بهتره .

مقایسه ۳ مدل گرافیک لپ تاپ

گرافیک Nvidia در لپ تاپ با یه پسوند m مشخص میشه . مثلا گرافیک GT 750m مشخصه که مخصوص لپ تاپ تولید شده . همین گرافیک اگه برای PC طراحی شده بود می شد : GT 750 بدون پسوند . حرف m مخفف Mobile هست یعنی این قطعه برای دستگاه سیار و قابل حمل طراحی شده .

فرق GTX و GT در گرافیک های Nnidia

خب سوال خیلی ها اینه که تو مشخصات لپ تاپ ، یکی گرافیکش GT 740m هست و یکی GTX 850m . به طور خلاصه اگه نخوام کش بدم داستانو ، مدل هایی که پیشوند GTX دارن قوی تر از گرافیک های GT هستن . این مسئله همیشه صدق میکنه و شرط و شروط نداره . قبلا یعنی زمانی که شماره گذاری گرافیک های شرکت nvidia به صورت ۴ رقمی بود ، گرافیک انویدیا کلی پیشوندهای عجیب و غریب داشت که واسه شناسایی شون باید یه دوره تخصصی تو دانشگاه های آمریکا می گذروندی  . اما بعد از معرفی سری های سه رقمی که اولین سری هم با ۱۰۰ شروع شد ، انویدیا روش نامبرینگ خودش رو تغییر دارد . پیشوندها کلا شدن ۴ تا . G , GT , GTS , GTX . و یه سری مدل ها هم پیشوند نداشتن .

گرافیک های انویدیا با پیشوند G , GT جزء گرافیک های ضعیف هستن ، گرافیک انویدیا با پیشوند GTS , GT جزء گرافیک های میان رده رو به بالا ( یه سری از GT ها ) . گرافیک های GTX هم گرافیک های قوی NVIDIA هستن . مثلا گرافیک GTX760 از گرافیک GT750 قوی تره . در کل هرجا GTX دیدید بدونید که گرافیکی هست که میشه برای اجرای خیلی از بازی ها یا کارهای گرافیکی روش حساب کرد .

شرکت انویدیا معمولا مدل های ۵۰ به بعد رو با GTX نشون میده مثل GTX 760 یا GTX 850 یا GTX ۸۶۰ . اما زیر ۵۰ همه با GT نمایش داده میشن مثل GT 740 .

SLI و Crossfire در گرافیک لپ تاپ چیست ؟

اسماشون ترسناکه اما در اصل خیلی مسئله ساده است ، SLI و Crossfire اسم دو تا تکنولوژی با عملکرد مشابه هستن ، SLI مخصوص گرافیک های انویدیا و کراس فایر هم مخصوص گرافیک های AMD هستن . بحث تخصصی در مورد این تکنولوژی ها باید در یه پست جداگونه باشه اما در این حد بدونید که در برخی لپ تاپ ها از دو تا گرافیک به طور همزمان استفاده میشه تا قدرت پردازش زیاد بشه . در واقع SLI و Crossfire در گرافیک لپ تاپ یه نوع الگوریتم برای پردازش موازی به حساب میاد ، با استفاده از این تکنولوژی ها دو یا چند پردازنده گرافیکی می تونن به صورت موازی باهم کار کنن برای ساختن خروجی یکسان ( این نکته مهمه ) . مثلا یه گرافیک مامور ساختن سایه ها میشه یه گرافیک دیگه مامور ساخت رنگ . در شکل زیر یه لپ تاپ با دو تا پردازنده گرافیکی nvidia رو می بینید . به این میگن SLI :

تکنولوژی SLI انویدیا در گرافیک لپ تاپ

چه مقدار گرافیک لپ تاپ نیاز دارید ؟

این مسئله بستگی به بودجه و همچنین نوع کاری که می خواید بکنید داره ، لپ تاپ با گرافیک ۴ گیگ معمولا حدود ۲۰۰ تا بعضا ۴۰۰ هزار تومن با گرافیک لپ تاپ ۲ گیگ اختلاف داره . طبق بررسی های انجام شده بسیاری از بازی ها و مخصوصا کارهای گرافیکی با دو گیگ گرافیک در لپ تاپ قابل اجراست . در واقع شاید خیلی ها معیار انتخابشون رو در مورد گرافیک لپ تاپ یا کامپیوتر ، اندازه حافظه گرافیکی قرار بدن در صورتی که قدرت پردازش گرافیکی خیلی مهم تره . مثلا پردازنده گرافیکی ۷۲۰m انویدیا دو گیگ داریم ، پردازنده گرافیکی ۷۶۰m انویدیا دو گیگ هم داریم اما این کجا و آن کجا . مسلما ۷۶۰ خیلی خیلی قوی تر از ۷۲۰ هست .  پس همه چی گیگ و اندازه حافظه نیست .

معمولا گرافیک لپ تاپ ۴ گیگ در لپ تاپ هایی استفاده میشه که مخصوص بازی یا کارهای سنگین گرافیکی طراحی شدن .

عبارت up to 4096 در مشخصات گرافیک لپ تاپ یعنی جمع حافظه گرافیک اختصاصی ( گرافیک انویدیا یا AMD ) با حافظه RAM سیستم میشه ۴۰۹۶ . یعنی ۲ گیگ اختصاصی + ۲ گیگ از حافظه رم با هم جمع میشن تا حافظه بیشتری در اختیار پردازنده گرافیکی باشه .

لازمه بگم که در اکثر مواقع گرافیک لپ تاپ قابل ارتقاء نیست :

آیا ارتقاء گرافیک لپ تاپ امکان پذیر است ؟ 

اگه گرافیک لپ تاپ شما انویدیا nvidia هست طریقه نصب کردن دایور انویدیا و دیدن مشخصات گرافیک تون رو حتما بخونید .

USB Type-c چیست ، بررسی تکنولوژی یو اس بی Type-c

اگه پیگیر اخبار تکنولوژی باشید احتمالا اصطلاح USB Type-C رو جدیدا شنیدید ، استاندارد USB از بدو تولد تا الان انواع و اقسام نسخه ها و Type های متنوع رو به خودش دیده که در ادامه توضیح میدم .

کابل USB Type-C

فلسفه وجودی تکنولوژی USB Type-C

قبل از توضیح USB Type-C ، باید بدونید که انواع USB چیست ، در پست قبلی فرق ورژن و نوع ( Type ) در استاندارد USB رو توضیح دادم و گفتم که Type مربوط به شکل ظاهری میشه و ورژن مربوط به ویژگی ها و توانایی های استاندارد USB .

ما انواع و اقسام دستگاه های دیجیتال رو داریم که هر کدوم از اینها بنا به دلایلی مثل باریک شدن دستگاه و نیاز برای افزایش قابلیت ها ، منجر به طراحی نسخه ها و Type های مختلف استاندارد USB شدن . مثلا گوشی گلکسی اس سامسونگ اگه بخواد باریک طرحی بشه نمی تونه از پورت USB معمولی توش استفاده بشه . به خاطر اینجور دلایل استاندارد USB شاهد انواع و اقسام قابلیت ها در اندازه و شکل های مختلف هستش . یه دستگاه مایکرو USB میخوره یکی Mini USB می خوره یکی USB Type B هستش و … خلاصه شیر تو شیر شده .

انواع مختلف کانکتور USB

واسه اینکه این آشفتگی در استاندارد USB از بین بره ، انجمن گسترش دهندگان تکنولوژی USB تصمیم به طراحی یه استاندارد ثابت و جهانی کردن به نام USB Type-C که از این به بعد تمام دستگاه ها فقط به یه پورت و کانکتور مجهز بشن تا همه دستگاه ها به سادگی توسط USB Type-C به همدیگه وصل بشن .

ضمن اینکه از طریق یه کابل هم اطلاعات منتقل بشن هم عملیات شارژ انجام بشه .

انواع USB

جدای از ورژن های استاندارد USB ، چندین نوع یا Type از USB داریم :

■ USB Type A که همین پورت USB معروفی هست که در کامپیوتر یا لپ تاپ می بینید

■ USB Type B که در پرینتر و اسکنر ها استفاده میشه

و نسخه های مایکرو و مینی از هر کدوم . مثلا کانکتور Micro USB شارژر گوشی موبایل تون از نوع Micro type B هست .

ورژن های USB

ورژن های مختلفی از USB معرفی شده من نمی خوام خیلی ریز بشم چون هدف اصلی USB Type-C هست . فقط در این حد بدونید که USB 1  و USB 2 و USB 3 معرفی شدن و چند وقت پیش هم ورژن USB 3.1 معرفی شد که قابلیت های بهتری نسبت به USB 3.0 داره . این یو اس بی type c هم از تمام قابلیت های ورژن USB 3.1 پشتیبانی میکنه .

USB Type-C – شکل ظاهری

از نظر ظاهری خیلی شبیه به همین کانکتور و یا پورت مایکرو یو اس بی Type B هست اما لبه هاش گرد شدن یعنی دیگه جهت یا نشونه ای روش نیست ، دلیلش رو در ادامه میگم .

 

کانکتور USB Type-C

USB Type-C – توان انتقالی

حداکثر توان انتقالی یعنی توانی که از طریق درگاه USB می تونه به یه دستگاه منتقل بشه و اتفاق بدی نیفته . این عدد در USB 2 حدود ۵۰۰ میلی آمپر یا ۲.۵ وات هست ، در USB 3 حدود ۹۰۰ میلی آمپر یا ۴.۵ وات هست اما در USB Type-C این رقم ۵۰۰۰ میلی آمپر یا ۱۰۰ وات !!! هستش . به خدا خیلی حرفه .

یه لپ تاپ در حالت نرمال بین ۵۵ تا ۷۰ وات برق مصرف میکنه ، حالا این جمله یعنی چی ؟ یعنی اینکه به سادگی از طریق کابل USB Type-C می تونید لپ تاپ رو شارژ کنید و دیگه نیازی به شارژر های سوزنی لپ تاپ نیست ، یعنی مثل شارژر گوشی و تبلت که همگی از Micro USB استفاده می کنن ، در لپ تاپ ها هم تمام شارژر ها یکی میشن .

اینجور که میگن تکنولوژی یو اس بی Type C می تونه در آینده بیشتر از ۱۰۰ وات رو هم انتقال بده حالا باید منتظر باشیم ببینیم چه زمانی این اتفاق میفته .

USB Type-C – انتقال و شارژ همزمان

یکی از اتفاقای خوبی که در مورد کابل USB Type-C افتاده اینه که همزمان هم دستگاه شارژ میشه و هم می تونید انتقال اطلاعات بدید . مثلا همینطور که تصویر لپ تاپ رو به تلویزیون منتقل میکنید می تونید لپ تاپ رو شارژ هم کنید . فرقی نمیکنه کابل کدوم طرفیه و سیگنال های ویدئو چجوری منتقل میشن ( در ادمه توضیح میدم ) ضمنا کابل USB Type-C می تونه دقیقا به پورت Display Port روی لپ تاپ ها بخوره و ویدیو رو منتقل کنه . از طرف دیگه در آینده ای نزدیک ، احتمالا کابل HDMI و کابل MHL هم نابود بشن و جاشون رو همین کابل نوع C بگیره چون تصویر هم انتقال میده .

جایگزینی Display Port با USB Type-C

مطلب مرتبط : اتصال لپ تاپ به تلویزیون یا مانیتور دوم

USB Type-C – سرعت انتقال داده

سرعت انتقال اطلاعات در یو اس بی تایپ سی به ورژن USB بستگی داره . در حال حاضر ورژن USB 3.1 حدود ۱۰ گیگابیت رو در یک ثانیه منتقل میکنه یعنی اگه یه فیلم سینمایی رو ۱.۲۵ گیگابایت در نظر بگیریم ، روی کاغذ و به صورت تئوری ، اون فیلم سینمایی می تونه در یک ثانیه جابجا بشه 

این مسئله کجا مفیده ؟ جدای سرعت بیشتر در انتقال داده ، موقع وصل کردن گوشی به تلویزیون و انتقال تصویر از گوشی به TV هم می تونه مفید باشه که تصویر بدون هیچ تاخیر اسال بشه .

مطلب مرتبط : اتصال گوشی به تلویزیون از طریق کابل MHL

USB Type-C – برگشت پذیری

چند وقت پیش به طور مفصل در مورد کابل شارژ آیفون و آیپد توضیح دادم و دیدید که کابل لایتنینگ Lightning اپل به صورت دو طرفه یا به انگلیسی Reversible هست . خب این مسئله خیلی می تونه مفید باشه چون دیگه دغدغه اینو ندارید که جهت کابل یا کانکتور رو درست انتخاب کنید ، هر طرفی که بزنید وصل میشه . حالا USB Type-C هم به همین شکله یعنی دو طرفس و از هر جهتی کانکتور رو وارد کنی کار میکنه . این مسئله از این لحاظ مهمه که تکنولوژی USB جهانی و فراگیره و در تمام دستگاه ها استفاده میشه اما کابل اپل فقط برای محصولات اپله !

از چپ : کابل USB Type-C ، کابل لایتنینگ اپل ، کابل مایکرو USB نوع B

مطلب مرتبط _ اگه گوشی یا تبلت اپل داری بخون : کابل اصلی اپل و تقلبی رو چگونه تشخیص بدیم ؟

فواید تکنولوژی USB Type-C

■ سرعت بیشتر انتقال فایل

■ سرعت بیشتر شارژ دستگاه ها

■ یکپارچه شدن طراحی دستگاه ها و وجود فقط یک استاندارد شناخته شده

■ باریک و سبک تر شدن دستگاه

عیب تکنولوژی USB Type-C

تنها ایرادی که میشه به فناوری USB Type-C گرفت اینه که تا یه مدتی یعنی تا زمانی که این نوع از USB جا بیفته و همگانی بشه برای استفاده ازش باید از تبدیل های مختلف استفاده کنیم . ولی بعد از یکی دو سال که جا بیفته دیگه حال میکنیم 

جالبه بدونید اولین تبلتی که مجهز به پورت USB Type-C شد تبلت نوکیا N1 بود که قبلا در موردش توضیح دادم . ضمنا اپل هم چند وقت پیش گفته می خواد به جای استفاده از شارژر مک بوک ها ( مگ سیف Magsafe ) از استاندارد USB Type-C استفاده کنه !

تایمینگ رم چیست ؟ تشریح اعداد Timing رم RAM

تاریخ انتشار : 21 اسفند 1393

 

تایمینگ رم RAM یکی از مباحثیه که خیلی ها شاید حتی به گوششون هم نخورده باشه و البته برای خیلی از افراد هم مهم نیست ، مثل خیلی از ویژگی های تکنولوژی که برای مصرف کننده مهم نیست . اما برای بچه های الکترونیکی و مخصوصا کامپیوتر ، دونستن مفاهیم سخت افزاری مثل تایمینگ یا زمان بندی رم RAM می تونه فهم عمیق تری رو نسبت به سخت افزار و طراحی مدارهای دیجیتال بهشون بده . پس بریم ببینیم تایمینگ رم RAM چیه و چکار می کنه .

در مورد رم کامپیوتر مطلب زیاد نوشتم و توی اون مطالب هم در مورد تایمینگ توضیح دادم پیشنهاد میکنم اونا رو هم بخونید چون توی این پست تخصصی تر توضیح دادم .

تایمینگ Timing رم RAM چیست ؟

اگه روی ماژول رم کامپیوترتون رو نگاه کنید ، یه سری عدد پشت سرهم با یک خط فاصله می بینید . مثلا 24-9-9-9 یا 21-7-7-7 . اگه این اعداد هم نباشه ، قطعا یه عددی هست که با CL نوشته شده مثلا CL 5 و یا CL 7 . این اعداد رو در حالت کلی میگن تایمینگ رم RAM . اما این اعداد چی هستن و چکار می کنن و در ادامه میگم .

ببینید ، در هر قطعه الکترونیکی پیشرفته ، تمام دستورالعمل ها منطبق بر کلاک پالس تنظیم میشه ، یعنی با هر کلاک پالس یه اتفاقی میفته حالا این اتفاقه خیلی مهم نیست و از قبل برنامه ریزی شده . مثلا CPU فرمان میده که فلان دیتا بره توی حافظه رم RAM کامپیوتر بشینه . این اتفاق ممکنه چند تا کلاک پالس طول بکشه چون قطعات الکترونیکی ، جادوگر نیستن که ! و نمیشه همه چیز رو به صورت ایده ال درست کرد . ضمن اینکه در هر کلاک پالس فقط یک یا چند اتفاق ممکنه بیفته ( یعنی محدودیت پهنای باند و … داریم ) و بقیه اتفاقات باید در کلاک بعدی انجام بشه . کلاک رو مثل دربان پارکینگ ماشین در نظر بگیرید که تو هر بار بالا بردن میله ، اجازه ورود یک ماشین رو میده . حالا اگه 10 تا ماشین بخوان برن 10 بار باید اون میله بالا و پایین بره که خب زمان می بره . پس تا اینجا مفهوم تاخیر زمانی یا زمان بندی ( تایمینگ ) رو فهمیدید .

تایمینگ رم RAM هم یه همچین چیزیه ، یعنی مدت زمان و یا کلاک پالس هایی که طول می کشه تا مثلا یه دیتا توی حافظه رم بشینه یا فراخوانی بشه . هر چی تایمینگ رم RAM کمتر باشه ، سرعت پردازش بیشتر میشه . البته همیشه اینجوری نیست که دلیلش رو هم قبلا گفتم و هم امروز میگم .  

اعداد تایمینگ در رم RAM

اعداد تایمینگ رم RAM معرف چه چیزی هستن ؟

معمولا روی ماژول رم ها ، 4 تا عدد در کنار هم نوشته میشن . مثل 15-5-5-5 .

در واقع عدد بالا اینجوریه : CL – tRCD – tRP – tRAS – CMD که در 99 درصد موارد اون CMD رو نمی نویسن . پس عدد اولی از سمت چپ میشه CL و عدد اولی از سمت راست میشه tRAS .

CL : مخفف CAS Delay هست . مدت زمانی که طول می کشه تا حافظه رم به دستور CPU پاسخ بده . مثلا CPU یه خونه ای از حافظه رو فراخونی می کنه اما چند تا کلاک پالس طول می کشه تا رم اون خونه رو آماده کنه .

tRCD : مخف RAS to CAS Delay هست . مدت زمانی که سطر و ستون ماتریکس رم برای ذخیره اطلاعات هدر می دن .

tRP : مخفف RAS to Precharge هست . مدت زمانی که طول میکشه تا دسترسی از یک خط از خونه های حافظه به خط دیگه بره .

tRAS : مدت زمانی که رم منتظر می مونه تا دوباره بتونه خونه های خودش رو در اختیار دستورات خواندن یا نوشتن قرار بده .

CMD : مخفف Command Rate هست . مدت زمانی که چیپ ست رم ، خودش رو می شناسه تا اولین دستور رو بگیره .

حالا در ادامه تک تک این عبارات رو توضیح میدم .

CL یا CAS در تایمینگ رم RAM

این پارامتر مهمترین و معروف ترین پارامتر در تایمینگ رم RAM هست . در بعضی مواقع روی ماژول رم اصلا بقیه موارد رو نمی نویسن و فقط می زنن مثلا CL7 . این پارامتر نشون میده از موقعی که پردازنده می خواد ره رم دسترسی داشته باشه چند تا کلاک پالس طول میکشه تا رم بهش اجازه دسترسی بده . مثلا اگه CL7 باشه یعنی 7 تا کلاک پالس . یا CL11 یعنی 11 تا کلاک پالس . هر چی این عدد کمتر باشه بهتره . مثال می زنم  دو تا رم DDR3 1600 داریم که خب سرعت برابر دارن اما تایمینگ یکیشون 7 و یکی دیگه 9 هست . مسلما اونی که تایمینگ رم 7 داره سریع تره . اما خب در پست DDR چیست ، تفاوت DDR و DDR2 و DDR3 گفتم که سرعت کلاک پالس توی تاخیر زمانی تاثیر میذاره . یعنی شاید یه رم با تایمینگ CL11 از یه رم دیگه با تایمینگ CL9 سریع تر باشه چون کلاک پالس سریع تری داره . واسه فهمیدن این حرفم به پست DDR مراجعه کنید .

در شکل زیر دو تا رم با دو تایمینگ مختلف رو نشون دادم . همونطور که می بینید در سرعت یکسان ، هر رمی که تاخیر کمتری داره سریع تر کار رو انجام میده . در شکل زیر ، پردازنده فرمان Read رو صادر کرده . تا زمانی که رم اون دستور رو پاسخ میده بهش میگن CAS یا CL .

مفهوم CL یا CAS در تایمینگ رم RAM

حالا ما می تونیم با استفاده از فرمول معروف کلاک پالس و فرکانس ، مدت زمان دقیق تایمینگ رم رو بدست بیاریم . ما می خوایم زمان تناوب رو بدست بیاریم . فرکانس رم رو که داریم مثلا فکر کنید فرکانس 1333 مگاهرتز هست . قبلا گفتم که فرکانس اصلی و واقعی رم های DDR نصف اون مقداری هست که روی ماژول می نویسن . دلیلش رو در پست DDR گفتم . پس اگه فرکانس ما 1333 باشه تقسیم بر 2 میشه 666 مگاهرتز . حالا

زمان تناوب = 1 یک تقسیم بر فرکانس . پس 1 تقسیم بر 666 مگاهرتز میشه 1.5 نانوثانیه . حالا چون 7 تا کلاک طول میکشه ما این رو ضرب در 7 میکنیم میشه 10.5 نانوثانیه . پس دستور Read از CPU اگه به یه رم با فرکانس 1333 و تایمینگ CL7 ارسال بشه ، 10.5 نانوثانیه طول میکشه تا رم بهش پاسخ بده .

tRCD در تایمینگ رم RAM

در پست ” چرا حافظه RAM بعد از قطع برق اطلاعاتش از بین می رود ؟ ” گفتم که حافظه رم RAM از سطر و ستون های مختلفی تشکیل شده . هر بیت از رم توسط یک خازن به صورت صفر و یک ذخیره میشه حالا دقیق ترش رو توی پستی که گفتم بخونید .

این سطر و ستون ها توسط دو سیگنال Row Access Strobe برای سطرها و Column Access Strobe برای ستون ها کنترل میشه . قانون اینه که اول باید سطر اون خونه فعال و سپس ستون اون خونه فعال بشه . فاصله زمانی بین فعال شدن سطر و فعال شدن ستون رو tRCD میگن . یعنی اول سطر فعال میشه یه مقدار بعدش ستون فعال میشه . اون فاصله زمانی بین فعال شدن ها رو tRCD میگن . در شکل زیر یک رم با tRCD برابر با 3 رو مشاهده می کنید . یعنی 3 تا کلاک پالس طول میکشه .

 

tRCD در تایمینگ رم RAM

همونجوری که در شکل بالا می بینید ، tRCD ، فاصله زمانی بین حالت Active و Read هست . یعنی لحظه ای که فرمان فعال شدن به رم داده میشه تا زمانی که رم خونده میشه .

tRP در تایمینگ رم RAM

خب در قسمت بالایی گفتم که یه سطر فعال میشه بعدش ستون فعال میشه تا یه خونه مشخصی از رم در اختیار قرار بگیره . حالا اگه یه خونه دیگه از رم فراخونی بشه که در یک سطر دیگه باشه ، اون سطر قبلی باید غیر فعال بشه و اون سطر جدید فعال . واسه همین یه سیگنال با عنوان Precharge به سطر اعمال میشه تا غیرفعال بشه و دستور Active مجددا به خونه بعدی اعمال بشه . مدت زمان بین دستور Precharge و Active رو tRP میگن .

tRP در تایمینگ رم RAM

 

tRAS و CMD در تایمینگ رم RAM

دستور Precharge نمی تونه تا زمان اتمام فراخوانی خونه رم ، اعمال بشه ، مدت زمان بین دستور Active تا Precharge رو با tRAS نشون میدن . یعنی وقتی دستور Precharge اعمال میشه ، بعد از یه تاخیر زمانی رم به حالت Active میره و مجددا وقتی کارش تموم میشه منتظر دستور Precharge می مونه . اون مدت زمانی که رم از حالت Active منتظر دریافت Precharge هست رو tRAS میگن .

CMD هم مدت زمانی که رم به اصطلاح خودش رو می شناسه و آماده دریافت دستور از پردازنده میشه رو نشون میده . یعنی رم پین های خودش رو آماده می کنه ، ماژول مشخص میشه ، چیپ داخلی تعیین میشه .

این پارامتر رو با حرف T نشون میدن و اینجوری می نویسن : 1T و یا 2T یعنی 1 کلاک پالس و یا 2 کلاک پالس .

توصیه میکنم تنظیمات رم رو دستکاری نکنید . این تنظیمات بیشتر برای اورکلاک هست . توی بایوس بعضی مادربوردها شما می تونید تایمینگ رم رو تنظیم کنید اما میگم که اگه وارد نیستید اصلا دست نزنید .

تنظیمات تایمینگ رم در بایوس

سوکت CPU چیست ، انواع سوکت پردازنده های اینتل

خیلی ها سوال کرده بودن که آیا میشه پردازنده core i7 رو روی مادربوردی که پردازنده core i3 و یا core i5 داره سوار کرد و استفاده کرد ؟ جواب این سوال به نوع و شماره سوکتی است که مادربورد شما داره . پردازنده ها به دلیل اهمیت بالا یی که در پردازش اطلاعات کامپیوتری دارن ، همیشه مورد تجزیه و تحلیل و همچنین بهینه سازی قرار میگیرن پس طبیعی هست که شکل و شمایل اونا و تعداد پایه های پردازنده دچار تغییر و تحول قرار بگیره ، تغییر در شکل و شمایل پردازنده و پایه هاش منجر به تغییر و تولید سوکت ها در انواع و اقسام مختلف شده که در ادامه به بررسی انواع سوکت و پردازنده های مربوطه می پردازیم .

سوکت پردازنده چیست ؟

سوکت پردازنده همون قسمتی از مادربورد هست که پردازنده درون اون قرار میگیره . درواقع سوکت ارتباط بین پردازنده و مادربورد هست . سوکت پردازنده روی مادربورد لحیم میشه و از طرف دیگه هم پایه های پردازنده رو در خود جا میده . جنس سوکت از پلاستیکه و داخلش پر از پین هایی است که قراره با پین های CPU اتصال برقرار کنه . معمولا کنار سوکت ، یک اهرم فلزی برای محکم نگه داشتن پردازنده روی سوکت قرار میدن . عکس زیر رو ببینید .

نمونه ای از سوکت پردازنده های هزول روی مادربورد ایسوس – سوکت 1150

آیا پردازنده اینتل روی مادربورد با سوکت AMD نصب میشه ؟

در یک کلمه خیر ، خیلی از افراد رو دیدم که اصلا نمی دونن چنین مسئله ای هم می تونه وجود داشته باشه که مادربوردی از پردازنده ای ساپورت نکنه . خیلی ها فکر میکنن پردازنده های جدید با مادربورد های جدید سازگاری دارن و هیچ محدودیتی هم این وسط وجود نداره . اما حقیقت اینه که پلتفرم AMD و طراحی پین های پردازنده های AMD با پردازنده های اینتل فرق داره . مثلا شاید پایه تغذیه پردازنده AMD پین 40 باشه اما در پردازنده اینتل پین 180 باشه   ( مثال زدم ) .

به خاطر همین مسئله تو بازار دو مدل مادربورد داریم ، یکی مادربوردهای اینتلی و اون یکی هم مادربورد های با سوکت مخصوص پردازنده های AMD . پس هنگام خرید مادربورد و یا CPU حتما به این مسئله دقت کنید .

 

آیا سوکت پردازنده های core i5 ، core i3 و core i7 یکی است ؟

تو یه جمله بله اما شرط داره که در ادامه میگم : همونطور که می دونید و بارها در علم فردا گفتم ، پردازنده های اینتل نسل های مختلفی داره . نسل 1 تا 4 . نسل 4 همون پردازنده های هزول Haswellهست که قبلا در موردش صحبت کردم . حالا این نسل های مختلف برای 3 دسته کلی دسکتاپ ، لپ تاپ و سرور وجود دارن ، یعنی به زبون ساده ، اینتل پردازنده های هزول یا آی وی بریج رو هم برای دسکتاپ هم برای لپ تاپ و هم برای کامپیوترهای سرور طراحی می کنه . سوکت هایی که مخصوص اینتل طراحی میشن معمولا برای یک نسل هستن و تا یک بازه زمانی اعتبار دارن . برای مثال سوکت 1155 برای تمام پردازنده های نسل دوم ( سندی بریج ) و نسل سوم ( آی وی بریج ) و البته در دسکتاپ طراحی شده . یعنی شما پردازنده های نسل دوم و سوم از سلرون گرفته تا core i7 رو می تونید روی این سوکت سوار کنید . یعنی اگه کامپیوتر شما پردازندش core i7 نسل دو یا 3 هست و مادربورد شما سوکت 1155 داره ، می تونید پردازنده پنتیوم یا مثلا core i3 از نسل دو یا سه رو باهاش عوض و بدل کنید . پس باید به نوع سوکت نگاه کنید . یا باید کلی علامت و عدد و ارقام رو حفظ کنید یا باید به اینترنت دسترسی داشته باشید . فقط کافیه بدونید سوکتی که مادربورد شما داره چیه ، حالا باید ببینید پردازنده ای که می خواید روی اون سوکت قرار بدید بهش می خوره یا نه ، واسه این کار مدل پردازنده رو تو گوگل یا سایت سازنده که اینتل هست سرچ کنید . تو مشخصاتش زده که چه نوع سوکتی هست . مثلا مدل core i5 4570T رو ببینید ، زده سوکت 1150 . این شماره ها رو در ادامه توضیح میدم .

نسل های مختلف سوکت CPU های اینتل

نه من حوصلشو دارم و نه خود شما که از بچگی های سوکت شروع کنیم به گفتن . سوکت هایی که الان رو بورسه و در آینده استفاده میشه مهم تره و منم میرم سراغ همونا . ضمن اینکه کافیه که بدونید کدوم سوکت جدید تر یا قدیمی تره و مخصوص کدوم نسله ، همین .

سوکت های زیر همگی مخصوص دسکتاپ هستن چون همه درگیر سوکت دسکتاپن تا لپ تاپ یا سرور .

■ سوکت LGA775 – سوکت T

با ورود این سوکت به بازار در سال 2004 ، سوکت های اینتلی تغییر شکل دادن . اگه خاطر مبارک باشه ، قبلا یعنی همون دور و بر سالهای 2002 و 2003 سوکت پردازنده ها حفره داشت و پردازنده ها پین های بلندی داشتن اما سوکت LGA 775 دیگه حفره نداره و در عوض 775 تا خار فلزی داره که با پین های پردازنده اتصال برقرار میکنه . عیب این سوکت ها اینه که احتمال شکستگی و یا کنده شدن این خارهای فلزی وجود داره . اکثر کامپیوترهایی که حتی همین الان در منزل بسیاری از ایرانی ها هست سوکت 775 دارن . پردازنده هایی مثل پنتیوم D و سلرون و Core 2 Duo همگی سوکت 775 می خورن .

سوکت LGA 775 اینتل

■ سوکت LGA 1156 – سوکت H

این سوکت در سال 2009 معرفی شد و مخصوص پردازنده های نسل اول Core i بود یعنی نسل قبل از سندی بریج . این سوکت 1156 تا خار فلزی داره . برای جایگزینی 775 اومد و فرقی که پردازنده های قابل پشتیبانی این سوکت با پردازنده های 775 دارن اینه که پردازنده های 775 از طریق مادربورد به یک چیپ جداگانه به نام پل شمالی یا به انگلیسی North Bridge وصل میشدن اما پردازنده های سوکت 1156 داخل خودشون پل شمالی رو جاساز کرده بودن .

سوکت LGA 1156 اینتل

■ سوکت LGA 1155 – سوکت H2

سوکتی که در سال 2011 و بعد از 1156 اومد 1155 بود که مخصوص نسل های سندی بریج و آی وی بریج بود . از سلرون تا Core i7 . این سوکت 1155 تا خار فلزی داره . به دلیل هم شکل بودن و ابعاد یکسان پردازنده های 1156 و 1155 ، سیستم خنک سازی هر دو سوکت مشابه بود . این سوکت با سوکت 1156 فرق داره اما ابعاد یکسانی داره .

سوکت LGA 1155 اینتل

■ سوکت LGA 2011 – سوکت R

در سال 2011 معرفی شد . 2011 تا خار فلزی داره . بیشتر برای پردازنده های قوی دسکتاپ و سرور طراحی شده . مخصوص نسل دوم و سوم البته سری E که قبلا در موردشون و در قالب پست راهنمای خرید Core i7 توضیح دادم .

 

سوکت LGA 2011 اینتل

■ سوکت LGA 1150 – سوکت H3

در سال 2013 معرفی شد و مخصوص پردازنده های هزول و Broadwell هست .  Broadwell نسل بعدی هزوله . فعلا جدیدترین سوکت معرفی شده از طرف اینتل هست که از خیلی از تکنولوژی های روی مادربورد پشتیبانی میکنه .

سوکت LGA 1150 اینتل

 

در جدول زیر به طور خلاصه میبینید که کدوم سوکت برای چه سال و نسلی هست .

جدول مشخصات سوکت های مخصوص پردازنده های اینتل

تفاوت سوکت ها در چیست ؟

هرچی جلوتر میریم پردازنده ها ظریف تر ، کم مصرف تر ، قدرتی تر و خلاصه صفت های خوبشون بیشتر میشه . این سوکت ها  باید میزبان همین پردازنده های جدید و عجیب و غریب بشن ، پس اگه تعداد پایه ها و شکل و شمایل یه پردازنده تغییر کنه ، سوکت اون CPU هم باید تغییر کنه تا با هم Match بشن .

از طرفی شرکت هایی که مادربورد می سازن بالاخره باید پول در بیارن و فرض کنید که هر پردازنده ای روی هر مادربوردی سوار میشد اونوقت انگیزه خیلی ها برای خرید مادربورد جدید کمتر میشد و طرف قید تکنولوژی های جدید رو تا جایی که می تونست می زد .

کیفیت سوکت ها و پین های اون تاثیر زیادی روی ماندگاری و کم مصرف بودن پردازنده ها میگذاره . خلاصه تو یه جمله این سوکت ها دچار گذر زمان شدن .

در مورد سوکت های AMD هم بعدا توضیح میدم .