چیپست chipset چیست و چه کاربردی در مادربورد دارد

اگه بخواین مادربورد بخرید قطعا از فروشنده کلمه چیپست رو می شنوید . خیلی ها شاید معنی و مفهوم چیپست رو می دونن اما اینکه چیپست روی مادربورد چیه و چه کاری انجام میده رو نمی دونن . جالبه بدونید یکی از مهمترین فاکتورهایی که حین خرید پردازنده یا مادربورد باید در نظر بگیرید همین چیپست هست . پس تا انتهای پست همراه من باشید تا به زبون ساده مفهوم و کاربرد چیپست Chipset رو خدمتتون عرض کنم . البته این پست یه قسمت دیگه داره که در اون انواع چیپست های اینتل و تفاوتشون باهم رو میگم .

 

چیپست چیه و اصلا چرا باید روی مادربورد باشه ؟

کلمه چیپست به انگلیسی Chipset برگرفته از عبارت Set Of Chips هست که به معنی یک سری چیپ Chip می باشد . به زبون ساده قبلاها یعنی همین ۲۰ سال پیش برای ساخت مادربورد از مثلا ۲۰ تا چیپ کوچیک و بزرگ استفاده میشد . بعدها دیدن هزینه ساخت این چیپ ها به طور جداگونه خیلی زیاد میشه ضمن اینکه خب از لحاظ دما و فضا محدودیت وجود داره . اینجوری شد که اومدن مثلا ۵ تا چیپ رو کردن داخل یه پکیج و اسمش رو گذاشتن چیپست Chipset .

چیپ های بسیار زیاد روی مادربوردهای قدیمی

حالا این چیپست چرا باید وجود داشته باشه ؟ جوابش کاملا مشخصه ! شما با یه دست چندتا هندونه رو می تونید بردارید ؟ خجالت بکشید بچه های مردم با یه دست ۴ تا هندونه بر میدارن  ( نقل قول از پدر مادرها ) . CPU هم حکم شما رو داره ، همه کارها رو که خودش نمی تونه انجام بده . این اتفاقاتی که شما روی نمایشگر خودتون میبینید حاصل دسترنج یه عالمه قطعه الکترونیکی جور و واجور هست به علاوه محاسباتی که سیستم عامل انجام میده . حالا فکرش رو بکنید کامپیوتر چقدررررر هوشمندانه طراحی شده ، بگذریم . این چیپ ست ها برای هماهنگی انتقال و پردازش اطلاعات با CPU طراحی شدن . هر کدوم یک بخشی از مادربورد رو کنترل می کنن و اطلاعات رو به پردازنده مرکزی می فرستن تا CPU خِنگ نشه .پس وجودشون لازمه .

چیپست پل شمالی و جنوبی روی مادربورد لپ تاپ

چیپست پل شمالی و پل جنوبی چیه ؟

برای مدیریت تمام اتفاقات موجود در کامپیوتر از یک پردازنده مرکزی به همراه ۲ تا چیپست بزرگ به نام های چیپست پل شمالی North Bridge و چیپست پل جنوبی South Bridge استفاده میشد . پل شمالی مستقیما به CPU متصل بود و وظیفه هماهنگی بین حافظه رم RAM و CPU و همچنین ارتباط بین پردازنده و کارت گرافیک رو بر عهده داشت ، در واقع کنترل کننده حافظه درون پل شمالی بود . پل جنوبی هم وظیفه ارتباط بین پورت های وزودی و خروجی مثل پورت USB و پورت های موس و کیبورد و … به علاوه حافظه فلش ( بایوس ) رو به عهده داره . عکس زیر رو ۱ دقیقه نگاه کنید .

 

دیاگرام مادربورد – چیپست های پل شمالی و جنوبی

بعدها دیدن که وجود چیپ ست پل شمالی به صورت جداگونه خیلی هم ضروری نیست و فقط جلوی سرعت پردازش CPU رو میگیره ، اومدن چیپست پل شمالی رو داخل خود محفظه CPU جاساز کردن و الان دیگه مادربوردهای جدید چیپست پل شمالی ندارن ، یه چیپست دارن .

شرکت های تولید کننده چیپست Chipset

در حال حاضر ۳ شرکت مشغول تولید چیپست های مادربورد هستن : اینتل ، AMD و VIA . هر کدوم اینها شماره گذاری و ویژگی های خاص خودشون رو دارن . ضمنا تولید کننده های مادربورد هیچ ربطی به تولید کننده های چیپست ندارن ، یعنی اینجوری نیست که اگه یه چیپست اینتل روی یه مادربورد میبینید پس حتما خود اینتل اون مادربورد رو تولید کرده باشه ، شاید شرکت ایسوس یا گیگابایت اونو طراحی کرده باشن و فقط از چیپست اینتل داخلش استفاده کرده باشن . حالا این چیپست ها به طور جداگونه و اختصاصی برای هر نسل از پردازنده ها و مادربوردها طراحی میشن . به خاطر همینه که انواع و اقسام چیپ ست ها رو میبینید و میشنوید .

در پست بعدی تفاوت چیپست های اینتل رو تشریح میکنم . این پست جهت آشنایی اولیه کاربران با چیپست بود . اگه به هر شکلی فکر میکنید این مطلب براتون مفید بوده ، علم فردا رو به دوستان خودتون هم معرفی کنید .